بیان نظریّۀ استاد آیت الله علّامه سیّد حسن ضیائی در درمان تعدادی از بیماریهای مغز و اعصاب:
مواردی که باید در تمامی بیماریهای ذکر شده، پرهیز شود:
1. انواع تندیها: فلفل، سُسفلفل، سُس أنبه، غذاهای هندی، هر نوع ادویۀ تند و...
2. اسانسهای شیمیایی: نوشابههای گازدار، آبمیوههای شیمیایی و...
3. مواد قندی شیمیایی (قند، شکر، شیرینیجات قنادیها و...).
4. خوراکهای صنعتی و غذاهای آماده (فست فودها، سوسیس، کالباس، همبرگر، پیتزا و...) [که بسیاری از املاح مقوّی و ویتامینهای آن از بین رفته و 80 درصد آنزیمهای مفید آن پائین آمده]
5.انواع ترشیها: آلوچه، گوجهسبز، لواشک، قرقروت، لیمواَمانی، آبلیمو ترش، ترشیهای بندری و لیته و ...
6. پوست حبوبات
7. غذاهای مانده
8. زیادهروی در مصرف گوشت قرمز (مخصوصا گوشت گاو) و غذاهای سرخ شده.
درمان سردردهای شدید و پیچیدن درد در همۀ نقاط بدن:
باید دانست 60 نوع سردرد داریم که 14 نوع آن میگرنی است، بقیّۀ سردردها مانند سردرد خوشهای (کِلاستِر)، سردرد دائمی ناشی از ازدیاد هورمون مردانه تستوسترون در هیپوفیز مغز و...
داروی عمومی در درمان سردرد: 1ـ صبحانه: شیرتازۀ گاو کمچرب مخلوط با عسل طبیعی آویشن، 2ـ مربّای گُل بهارنارنج به همراه شربت گُل بیدمشک با عسل طبیعی آویشن، 3ـ شب قبل از خواب: مخلوط آب سیب رسیدۀ شیرین مخلوط با عسل طبیعی ، 4ـ خوردن سیاهدانه با عسل و ماساژ با روغن سیاهدانه بعد از هر غذا، 5ـ کاهو (بدون سُس) و سبزیجات تازۀ سالم بهداشتی به همراه غذا.
میگرن (درد نیمۀ سر یا ...):
سردرد میگرنی بین 4 تا 72 ساعت طول میکشد، سردردهای میگرنی غالباً ضرباندار است، سردردهای کوتاه مدّتِ نیم ساعت تا یک ساعت، میگرنی نیست. سردردهای میگرنی در زنان، سه برابر مردان است.
توجّه: از موارد زیر پرهیز شود: 1.نور شدید، 2.استرس شدید، 3.غصّۀ شدید، 4.قند و شکر شیمیائی(قند سفید، شکر سفید) آبنبات و شکلات؛ [زیرا جوهر قند که ضِدِّ کپک است به اینها افزوده میشود که سفید کنندۀ قند و... و أفراد میگرنی هرگز نبایستی بخورند] (دکتر خدادوست).
درمان: 1. صبح ناشتا یک استکان دمکردۀ گل راعی (منع مصرف در حاملگی و شیردهی) مخلوط با عسل طبیعی آویشن.
2. نماز ظهر و عصر بخوانید سپس دمکردۀ گل بهار نارنج با عسل طبیعی آویشن میل کنید.
3. نماز مغرب و عشاء بخوانید، سپس دارو مرکّبۀ استوخدّوس (20 گرم)+ مرزنجوش (20 گرم)+ بادرنجبویه (20 گرم)، به اینصورت که یک قاشق غذاخوری از این دارو مرکّبه را در دو لیوان آب کمی بجوشانید و پس از صاف کردن قبل از غذا یک سوم آنرا میل نمایید.
4. به همراه غذا: فلفلقرمز و زردچوبه (از هرکدام یکگرم) مصرفکنید؛ زیرا در کاهش سردرد و حملاتمیگرنی مفید است (منعمصرف در حاملگی).
درمان سردرد کِلاستِر (سر دردهای خوشه ای):
1ـ صبح: یکاستکان دمکردۀ گُلراعی(منع مصرف درحاملگیو شیردهی) با عسل طبیعی آویشن، 2ـ ظهر: دمکردۀ گل بهارنارنج با عسل طبیعی آویشن، 3ـ مغرب: دمکردۀ گل بیدمشک با عسل طبیعی آویشن، 4ـ خوردن مغز خام فندق تازه، 5ـ سُعوط (یعنی استنشاق دارو در بینی) روغن سُنبُلِ رومی، 6ـ مالیدن روغن مرزنجوش به شقیقهها، 7ـ استنشاق روغن نیلوفر آبی به داخل بینی و مالیدن روغن نیلوفر آبی به کفِ پا.
درمان تیک عصبی:
1. نفسهای عمیق در هوای آزاد کشیدن، پیشگیری از تیکهای عصبی نموده و کمک به درمان نیز میکند، 2. مالیدن روغن اسفند، 3.عسل طبیعی آویشن، 4. دارو مرکّبۀ استوخدّوس (30 گرم)+ مرزنجوش (20 گرم)+ بادرنجبویه (20 گرم)+ بابونه (10 گرم)، به این صورت که هر روز 15 گرم از این دارو مرکّبه را در نیم لیتر آب کمی جوشانیده و پس از صاف کردن، قبل از غذا یک لیوان میل کنید.
درمان رعشه یا لرزش غیر اختیاری اعضا (اندام):
1ـ آلو بخارا 7 تا 14 (بصورت مکیدنی بخورد)، 2ـ پُختۀ کلمبرگ(= کرم= کُرنُب)، یا پُختۀ قُنِّبیط (= قُنَبیط= بَقلَةُ الأنصار= کلم سنگ)، 3ـ انارشیرین یک تا دو عدد، یا یکاستکان تا یکلیوان آب آن، یا یکقاشق مربّاخوری تا یکقاشق غذاخوری رُبّ انارشیرین، 4ـ ماساژ با روغن اسفند، 5ـ دمکردۀ تخم و ریشۀ شکاعی (=خارزنبابا= رَأسُ الشّیخ) و اگر علاوه بر رعشه، بیماری کبدچرب نیز دارد، عرق طبیعی بوقناق بخورد، 6ـ خوردن بُخار پَز باقِلّا (توجّه: بیماری فاویسم نداشته باشید).
ضدّ سستی اعضا / ضدّ رعشه / ضدّ لقوه / ضدّ صرع / ضدّ کابوس / ضدّ سرگیجه / ضدّ مالیخولیا:
افسنطین کبیر (مروه = کشوتای رومی = خَتَرق) را با میوۀ أفتیمون و گُلِ اُستوخدوس دَم کنید و دمکردۀ آنرا بنوشید..
ضدّ صرع / ضدّ غشی / ضدّ جنون / ضدّ تَوَحّش (ضدّ مانیا = حمله به دیگران و آزار رسانی به دیگران، نظیر سادیسم):
هر روز دو قاشق چایخوری دانههای بالنگو در یک لیوان آبجوش بجوشانید، هنگامیکه ولرم شد با عسل طبیعی آویشن مخلوط کرده، میل نمائید.
درمان آتروفی مغز و حملات تشنّج:
1. سُعوط (یعنی استنشاق دارو در بینی) روغن بنفشۀ طبّی، گُل بنفشۀ طبّی خورده و ماساژ با روغن بنفشۀ طبّی، 2. دمکردۀ گُل همیشه بهار مخلوط با عسل طبیعی آویشن، 3.دمکردۀ گُل استوخدوس با عسل طبیعی آویشن
در پزشکی جدید، تگروتل 400 روزی دو عدد، والپروات سدیم 500 روزی دو عدد، لویتراستام 500 روزی دو عدد تجویز میشود.
ضدّ تَشنّج ( ضدّ صَرع)/ مفّرح و شادی آور / آرامش بخش / مقوّی قلب / مقوّی اعصاب :
1. در بین روز: یک گرم زعفران (منع مصرف در حاملگی)+ یک قاشق پلوخوری عسل طبیعی آویشن+ دو لیوان آب.
2. بِه لیمو+ زِیرفُون، با هم دَم شود، فرح آور است.
3. دمکردۀ نیمگرم برگحَساس در یکاستکان آبجوش شادیآور است
4. عصرانه: یک استکان گلاب طبیعی+ یک استکان عرق طبیعی بیدمشک+ یک قاشق پلوخوری عسل طبیعی آویشن.
5. در بین مغرب و شام: یک استکان عرق طبیعی بهارنارنج+ یک استکان عرق طبیعی بید مشک+ عسل طبیعی آویشن.
6. شکوفۀ پنبه: نشاط آور، ضد مالیخولیا و وسواس.
7. گیاه سیاهدانه به دلیل داشتن مادهای موسوم به «تیموکیتون» در دانههای خود، دارای أثرات ضد تشنجی بوده و میتواند موجب تأخیر در زمان شروع تشنّج و کاهش مدّت تشنّج شود، لذا گوییم بعد از ناهار و شام یک قاشق چایخوری سیاهدانه میل شود.
8. کمپوت انجیر یا مربّای انجیر ضدّصرع، ضدّجنون و ضدّوسواس است
9. هر روز نصف قاشق چایخوری پودر آنغوزه (صمغ انجدان ـ صمغ کُما) را در کپسول خالی ریخته و بخورید، ضِدِّ تشنّج و ضِدِّ اُمُّ الصِّبیان (صرع کودکان) است.
10. خوردن گُل بنفشۀ طبّی و مالیدن روغن آن در درمان صرع کودکان مفید است.
11. قُسطِ شیرین (قُسطِ عربی ـ خولنجان مصری) را خوب بجوید تا با آب دهان کاملاً مخلوط شود سپس آنرا درآورده و به سَر یا بَدَن طِفلی که مُبتَلا به تشنّج است، ضماد کنید (بسیار نافع است).
12. مالیدن روغن اسفند به سَر (ضدّ صرع).
13. روزی یک استکان جوشاندۀ برگ بارهنگ (ضدّ صرع).
14. برای کمک به درمان صرع، میوۀ أنبۀ رسیده و همچنین زیرۀ سبز شیرین مفید است.
توجّه: اگر در بیمار تشنّجیو صرعی، تب و عفونت ایجادشده و یا تکرار شود، تشنّج شدیدتر از دفعۀ قبل خواهدبود لذا هر روز صبح ناشتا عسل طبیعی رقیق شده و هر شب آب سیب مخلوط با عسل طبیعی خورده تا پیشگیری از تب و عفونت شود. بیماران صرعی هرگز ترشیجات و سَردیها را نخورند.
تذکّر: علل ایجاد صرع: 1. عفونتهای داخلی، 2. سکتهها، 3. کاهش آدرِنالین در مغز، 4. ناهنجاری در جریان الکتریکی مغز، 5. نرسیدن اکسیژن به مغز، 6.اُفت شدید قند خون و استمرار آن، 7.و گاهی علل ژنتیکی و وراثتی دارد.
باید دانست صرع گاهی موضعیو گاهی منتشر است. و در پزشکیجدید درمان قطعی برای صرع ندارندو فقط جلوگیری از پیشرفت بیماری میکنند.
برای تولید سلّولهای مغزی:
1ـ هر روز صبح از مخلوط ژِلِۀ رویال طبیعی (غذای ملکۀ زنبور عسل)+ گردۀ گُل که توسّط زنبور عسل جمع شده+ عسل طبیعی آویشن بخورید.
2ـ شبها یک قاشق مربّاخوری زنجفیل پروده شده در عسل طبیعی بخورید (یعنی مخلوط یک قاشق غذا خوری پودر زنجفیل در یک کیلو عسل طبیعی).
ازدیاد عملکرد مغز:
1. باقلّا عملکرد مغز را زیاد میکند (توجّه: مصرف کننده، بیماری کمخونی ژنتیکی فاویسم نداشته باشد).
2. عصرانه: میوۀ بالنگ یا مربّای بالنگ خورده و بعد از آن نان خشک تنوری مصرف شود (توجّه: میوۀ بالنگ و مربّای آنرا در شب نخورید).
استحکام عقل و بقای آن (یَشُدُّ العَقل):
1ـ خورشت برگ چغندر (السِّلق)، 2ـ سرکۀ طبیعی انگور عسکری (الخَلّ) در ابتدای غذا به مقدار یک قاشق چایخوری، 3ـ جویدن کُندُر خوراکی مرغوب (اللُّبان)، 4ـ تخم شنبلیله، سبزی شنبلیله (الحُلبَةُ)، 5ـ بوی خوش طبیعی غیر سَمّی از عطریّات طبیعی یا گیاهان خوشبوی غیر سَمّی (الرّیحُ الطّیِّبَةُ) مانند گُل محمّدی و گُل یاس و گُل نرگس، 6ـ زنجفیل پرورده شده در عسل طبیعی.
آلزایمر= زوال عقل پیش رونده (پلاکهای بِتا آمیلوئیدی در مغز، نشاندهندۀ آلزایمر در انسان است):
سال 1393 هجری شمسی، 600 هزار نفر بیمار آلزایمری در ایران داریم و هر 7 دقیقه یک نفر، به این بیماران اضافه میشود، هزینۀ ماهانۀ هر بیمار آلزایمری، یک میلیون و 800 هزار تومان است. [دکتر معصومۀ صالحی، رئیس انجمن آلزایمر ایران گوید: 44 میلیون نفر در دنیا به دِمانس و آلزایمر مبتلا هستند، در جهان هر 4ثانیه یک نفر و سالانه 7/7 میلیون نفر، به این بیماری مبتلا میشوند.]
تاکنون 91 دارو شیمیائی برای پیشگیری و برای جلوگیری از پیشرفت بیماری آلزایمر در سطح دنیا ساخته شده است.
درمان: 1ـ امام رضا علیه السلام میفرمایند: إهلیجات در عسل طبیعی پرورانده شود (یعنی 10 گرم هلیلۀ سیاه+ 10 گرم هلیله زرد (بدون هسته؛ زیرا هستۀ آن سمّی است) + 10 گرم هلیله کابلی را آسیاب کرده و در عسل طبیعی استوخدّوس یا عسل طبیعی نعناع یا عسل طبیعی آویشن میریزیم و این مخلوط را به مدّت دو هفته دور از نور میگذاریم) سپس روزی یک قاشق مربّاخوری مصرف نموده، 2ـ میوۀ انار طبیعی شیرین که با پردۀ نازک روی دانهها خورده شود (خاصیّت ضدّ التهابی سلّولهای مغزی دارد و همچنین ضدّ پارکینسون و ضدّ آلزایمر است)، 3ـ زنجفیل پرورده شده در عسل طبیعی میل کنید.
تقویت حافظه و درمان فراموشی:
عوامل ایجاد فراموشی:1ـ خوردن سیب تُرش یا سیب نارس (علاوه بر ایجاد فراموشی، معده را لیز میکند)، 2ـ انجام گناهان، 3ـ کثرت هَمّ و غمّ، 4ـ خوردن سبزی گشنیز، 5ـ نگاه به خطوط و نقوش قبرها، 6ـ نگاه به دار آویخته، 7ـ بین شتران راه رفتن، 8ـ بین دو زَن راه رفتن، 9ـ خوردن نیمخوردۀ موش، 10ـ گرفتن کک و شپش و کنۀ زنده و بر زمین انداختن، 11ـ حجامت از گودی پشت گردن، 12ـ تعدّد کار، 13ـ تجمّع رطوبات اضافی بدن، 14ـ بلغم زیاد (موکوس زیاد)، 15ـ بیدارخوابیهای مکرّر، 16ـ سوء تغذیه، 17ـ تغییرات شدید متابولیکی (قند بالا و نوسانی، چربی بالا، فشارخون بالا، اوره و کراتین بالا)، 18ـ اسانسهای شیمیائی، 19ـ خوردن غذای مانده، 20ـ خوردن فَست فودها، 21ـ داشتن دوست ناباب، 22ـ شب نشینیهای مبتذل یعنی انجام لغویّات و لهویّات، 23ـ محیط شلوغ ناهمگون که مرتکب خلاف مروّت میشوند، 24ـ اعتماد و تکیه به این و آن، یا به دست این و آن نگاه کردن و خدا را فراموش کردن، 25ـ مصرف شیرخشک در افراد ممیّز یا بالغ (علاوه بر ضعیف کردن حافظه، عقیمی میآورد)، 26ـ خوردن نیمخوردۀ شخص فاسق، 27ـ خوردن غذای خسیس (درد و بیماری میآورد).
تقویت حافظه و درمان فراموشی: 1ـ حجامت از الف. رأس ملاج، ب.ظَهر، ج. از قوس کَمَر، 2ـ خوردن عسل طبیعی (کُندُر اگر با عسل طبیعی خورده شود، برای فراموشی مفید است)، 3ـ خوردن کرفس (علاوه بر ازدیاد حافظه، قلب را پاک میکند و دیوانگی، جذام و پیسی را برطرف میکند)، 4ـ خوردن مویز (کشمش انگور سیاه، بدون هسته)، انگور سیاه، برگ چغندر (به علّت دارا بودن منگنز، حافظه را تقویت میکند)، 5ـ رازیانه مغز را فعّال میکند (گرم مزاجان بایستی رازیانه را با سکنجبین بخورند)، 6ـ خوردن زنجبیل (علاوه بر تقویت حافظه، بازکنندۀ کبد، قاطع بلغم و رطوبات غلیظی که در روی جدار روده و معده چسبیده باشند را ازبین میبرد)، 7ـ خوردن کُندُر مرغوب خوارکی [خوردن کُندُر مرغوب خوراکی (ابیض یا ذَکَر) از یکی دو ماه قبل از حاملگی تا یکی دو ماه بعد از حاملگی به مقدار روزانه یک نخود، سبب زیبایی، ذِکاوت، حافظه قویّ و هوش بالایِ فرزند میشود]، 8ـ قَرَنفُل= گُل میخک= میخک داروئی (مقوّی عقل و حافظه، و مسکّن اعصاب است، هوش را زیاد میکند و برای درمان فلج و سکتۀ ناقص مفید است و از سکتۀ مغزی جلوگیری میکند، گرممزاجان با یستی میخک را با صمغ عربی بخورند)، 9ـ کدو بر مغز و عقل میافزاید، 10ـ دقّت در یادگیری، تکرار آن، یادداشت برداری، مَلکه شدن مطالب، 11ـ جدّ و جهد در حفظ، 12ـ پُرخوری، بدخوری، پفتل خوری نباشد، 13ـ دائم الوضوء بودن، 14ـ نماز شب خواندن، 15ـ قراءت قرآن، 16ـ زیارت معصومین علیهم السلام رفتن، 17ـ خِلال بعد از غذا و مسواک قبل از وضو، 18ـ هر صبح ناشتا کشمش انگور قرمز خوردن، 19ـ بسیار صلوات فرستادن بر حضرت زهراء و محمد و آل محمّد علیهم السلام، 20ـ احسان به والدین و صلۀ اَرحام، 21ـ محیط آرام و دور از سر و صدا، 22ـ توکّل بر خدای متعال، 23ـ خَردَل، 23ـ عدم آلودگی هوا، 25ـ خوردن نیمخوردۀ مؤمن، 26ـ خوردن غذای شخص سَخیّ (سخاوت مند)، 27ـ خوردن غذای تازه.
درمان ضعف حافظه و ایجاد حافظۀ بسیار قویّ:
1. امام رضا علیه السلام میفرمایند: إهلیجات در عسل طبیعی پرورانده شود (یعنی 10 گرم هلیلۀ سیاه + 10 گرم هلیله زرد (بدون هسته؛ زیرا هستۀ آن سمّی است) + 10 گرم هلیله کابلی را آسیاب کرده و در عسل طبیعی استوخدّوس یا عسل طبیعی نعناع یا عسل طبیعی آویشن میریزیم و این مخلوط را به مدّت دو هفته دور از نور میگذاریم) سپس روزی یک قاشق مربّاخوری مصرف نموده.
2. دارو مرکّبۀ اسلامی: سَنایِ مَکّی + سُعدِ هندی + فلفل سفید ( فلفل سیاهی که پوستش کنده شده باشد) + سر گُل زعفران+ کُندُر سفید مرغوب خوراکی اینها را پودر کرده به نسبت مساوی (از هر کدام پنج گرم) در نیم کیلو عسل طبیعی مخلوط کنید، بین 7 تا 14 روز، روزی یک قاشق چایخوری از این دارو مرکّبۀ اسلامی بخورید. 3. برای تقویت حافظه شبها گردو با پنیر یا سبزی خورده شود و صبح ناشتا 21 عدد مویز بخورید.
درمان فراموشی (نسیان)، دِمانس (زوال عقل):
1ـ امام رضا علیه السلام میفرمایند: إهلیجات در عسل طبیعی پرورانده شود (یعنی 10 گرم هلیلۀ سیاه+ 10 گرم هلیلهزرد (بدون هسته؛ زیرا هستۀ آن سمّی است) + 10 گرم هلیلهکابلی را آسیاب کرده و در عسل طبیعی استوخدّوس یا عسل طبیعی نعناع یا عسل طبیعی آویشن میریزیم و این مخلوط را به مدّت دو هفته دور از نور میگذاریم) سپس روزی یک قاشق مربّاخوری مصرف نموده. (این روایت در رسالۀ ذهبیّه آمده، از این رساله 6 نسخه در کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی موجود است).
2ـ دارو مرکّبۀ اسلامی: سَنایِ مَکّی+ سُعدِ هندی+ فلفل سفید ( فلفل سیاهی که پوستش کنده شده باشد.)+ سر گُل زعفران+ کُندُر سفید مرغوب خوراکی، اینها را پودر کرده به نسبت مساوی (از هر کدام پنج گرم) در نیم کیلو عسل طبیعی مخلوط کنید، بین 7 تا 14 روز، روزی یک قاشق چایخوری از این دارو مرکّبۀ اسلامی بخورید. (در روایات شیعه آمده)، 3ـ استشمام روغن رُزماری، سبب یادآوری خاطرات گذشته میشود.
افزایش ضریب هوشی:
برای افزایش ضریب هوشی نیاز به اُمِگا 3 است؛ لذا مصرف موارد زیر در تمام سنین مفید است:
1ـ ناهار گوشت بلدرچین، تخم بلدرچین، 2ـ درشب پنیر تازه با مغزگردویِ تازه، 3ـ به همراه غذا 7 الی 14عدد زیتونخوراکی شیرین سِفت برّاق بخورید.
بیماری Cp ( یک دقیقه تا 3 دقیقه اکسیژن به مغز نرسیده):
علامت آن: لرزش کُرِۀ چشم و پلک زدن سریع، ضعف عضلات إرادی پا
پرهیز شود از: کافئین (یعنی چای، قهوه، شکلات، کاکائو، نسکافه نخورید).
مصرف شود: 1. صبحانه: یک لیوان شیر تازۀ گاو مخلوط با عسل طبیعی (یک قاشق مربّاخوری)، 2. آب سیب شیرین تازۀ طبیعی یک استکان+ یک قاشق مربّاخوری عسل طبیعی، 3. عصرانه: نصف استکان گلاب طبیعی+ نصف استکان عرق طبیعی بید مشک+ یک قاشق پلو خوری عسل طبیعی آویشن یا عسل طبیعی نعنا، 4. أوّل آفتاب یک قاشق پلو خوری شیرۀ خرما، شب قبل از خواب یک قاشق پلو خوری شیرۀ خرما، 5. هر روز پاهای ایشان را با روغن بنفشۀ خالص ماساژ دهید، 6. هر روز دو عدد میوۀ شاه بلوط بخورید، 7. بعد از غذا، هفت عدد خرما بخورید، 8. هر روز صبح قبل از کار یک عدد قرص گیاهی جینکو گُل (به شرط اینکه فشارخون بالای 16 و حسّاسیت پوستی نداشته باشید).
توجّه: در پزشکیجدید برای کودکی که CP دارد و تشنّج میشود، این داروها تجویزمیشود: مثلاً برای کودک 5 ساله، کارمابازپین 100 و 5 سیسی والپروات تجویز میکنند، ولی اگر تأثیر نداشت، زونیساماید 100 (هر 12 ساعت یکعدد)،و کلوبازام 10 (ظهر نصف و شب یکعدد) تجویز میشود. اگر کودکی تشنّج درخواب داردو مدّت زمان آن زیاداست، بایستی یک نوارمغز 24ساعتهو یکMRIو آزمایشMS بدهد، که برای این آزمایشها بایستی یک شبانهروز در بیمارستان بستری شود، و هزینۀ مثلاً بیمارستان رضوی دو میلیون تومان میشود. (خانم دکتر اشرفزاده، متخصّص مغز و أعصاب).
لکنت زبان:
توجّه: چربیهای با ترانس بالا (روغن جامد، موز، غذاهای پُر چرب، کیک خامهای، خامه، سرشیر، کلّه پاچه، جگر سیاه، ته دیگ) و سبزی گشنیز نخورید.
درمان در کودکان: روزی یک استکان آب أنار شیرین یا یک قاشق مربّاخوری رُبّ انار شیرین.
درمان در بزرگسالان: 1ـ پودر قولنجان را خورده و یک تکّه از آنرا دائما در دهان نگه دارید، 2ـ مخلوط یک قاشق مربّاخوری آویشن+ یک قاشق چایخوری اگیر ترکی (= اَگَر ترکی= اِگِر ترکی)+ یک قاشق غذاخوری گل بهار نارنج بخورید.
تذکّر: اگر لکنت زبان بر اثر ضربه به قسمت أعصاب مرکزی و ترسیدن باشد در صورتی که سلّولهای آن قسمت از بین نرفته باشد علاوه بر مصرف موارد بالا، به مدّت یک هفته، روزی یک استکان جوشاندۀ أفتیمون مصرف شود.