یکی از محیط هایی که برای انسان سازندگی فوق العاده ای دارد محیط خانه است. در محیط خانه زن و مرد می توانند بسیاری از فضائل انسانی را کسب کنند و رذائل اخلاقی فراوانی را از خود بزدایند.

 

اگر بگوییم محیط خانه مانند جبهه، مکتب انسان سازی است، مبالغه ای نکرده ایم و یکی از علل تاکید اسلام بر تشکیل خانواده، بعد انسان سازی این امر مهم است.

 

همچنین محیط خانه مکتب بسیار سازنده ای است، به طوری که منشا بسیاری از صفات خداپسندانه است و بسیاری از صفات منفی و ناپسند هم در اثر عدم تشکیل خانواده پیدا می شود.

 

از این رو، بر زن و مرد لازم است که در پرتو کانون گرم خانواده به تکامل دست یابند و همدیگر را با برخوردی از صبر و شکر که دو رکن ایمان است یاری کنند.

 

به گفته شهید مطهری عشق، علاقه و تمایل انسان را به خارج از وجودش متوجه می کند و وجودش را توسعه داده و کانون هستی اش را عوض می کند و به همین جهت عشق و محبت یک عامل بزرگ اخلاقی و تربیتی است، مشروط به اینکه خوب هدایت شود و به بطور صحیح مورد استفاده واقع گردد.

پسر و دختری که هیچکدام آنها در زمان تجردشان در هیچ چیزی نمی اندیشیدند مگر در آنچه مستقیما به شخص خودشان ارتباط داشت، همینکه به هم دل بستند و کانون خانوادگی تشکیل دادند برای اولین بار خود را به سرنوشت موجودی دیگر علاقه مند می بینند، شعاع خواسته هاشان وسیع تر می شود و چون صاحب فرزند شدند به کلی روحشان عوض می شود. 

 

یا یک مادر که تا دیروز دختری لوس و بخور و بخواب و زودرنج و کم طاقت بود با قدرت شگرفی در مقابل گرسنگی و بی خوابی صبور و متحمل می سازد، تاب و تحمل زحمات مادری به او می دهد.

 

عشق، قوای خفته را بیدار و نیروهای بسته و مهار شده را آزاد می کند و روح را از خطاها پاک می کند و به عبارت دیگر عشق تصفیه گر است.

 

 

 

چگونه می‌توان عشقی یافت، ولی برای آن وقت کافی نگذاشت؟ برای پایداری عشق باید بر خودمحوری خط بطلان کشید و از «من» به سمت «ما» حرکت کرد. در سختی‌ها می‌توان ارزش با هم بودن را درک کرد. پس چرا باید منتظر لحظات سخت زندگی باشیم تا بفهمیم برای عشق خود وقت کافی نگذاشته‌ایم؟

 

گاهی در زندگی شرایطی پیش می‌آید که از دست هیچ‌کس کاری ساخته نیست. شرایطی بحرانی که فقط با همدلی و اتحاد می‌توان سختی آن را پشت سر گذاشت. در بیماری‌های سخت، در شرایط بحرانی مالی، در سوگ عزیزان و... تنها همدلی طرف مقابل می‌تواند گذران سختی را قابل تحمل کند. کسی که در وضعیت بحرانی قرار می‌گیرد، هرگز به تنهایی توان حرکت به سوی بهبودی را ندارد. در این شرایط «حلقه احتیاط دو نفره» تشکیل دهید، همسرتان را در آغوش بگیرید و به او اطمینان دهید وضعیت بهتری در انتظارتان هست.

 

زوج‌ها پیش از ازدواج از بسیاری از عیب‌ها و کاستی‌های ظاهری طرف مقابل چشم‌پوشی می‌کنند و بعد از ازدواج به جای جستجوی عشق و محبت در زندگی، به کشف معایب طرف مقابل می‌پردازند. زنان و مردانی را دیده‌ایم که پیش از ازدواج بسیار به ظاهر خود اهمیت می‌دهند، ولی پس از ازدواج توجهی به آراستن ظاهر خود ندارند و تنها به عیب‌جویی از هم می‌پردازند؛ کسانی که هیچ‌وقت عشق را نمی‌بینند. نگاه عاشقانه یعنی می‌دانم تو زیباترین، باهوش‌ترین، جذاب‌ترین و خوش‌تیپ‌ترین همسر روی زمین نیستی، اما در همه حال بهترین همسر برای من هستی! به جای انتظار برای ظهور عشق، نگاه عاشقانه خود را بی دریغ نثار همسر خود کنید تا عشق دریافت کنید.

 

دلیل بسیاری از مشاجره‌های زوج‌ها، اختلاف دیدگاه‌هایشان است. همسرانی که وقت زیادی را برای تغییر تفکر یکدیگر صرف می‌کنند و روز به روز به مشکلات خود می‌افزایند. زمانی در زندگی زناشویی خود به عشقی پایدار می‌رسید که واقعیت را بپذیرید و برای نقطه‌نظرهای متفاوت همدیگر ارزش و احترام قایل باشید. وقتی زن و شوهر بیاموزند یک بعدی با مسئله رو‌به‌رو نشوند، مشکل خود به خود حل خواهد شد.

همسران خوشبخت و موفق معتقدند که همواره باید در کنار هم روابط عاشقانه و پر از محبت خویش را با استفاده از فرایند آموزش ارتقا بخشید.

 

عشق انرژی خارق‌العاده‌ای دارد. همسران عاشق آن را احساس می‌کنند، دریافت کرده و به همسران خود انتقال می‌دهند و همواره سعی در افزایش آن دارند. اگر همه انرژی خود را صرف عشق ورزیدن کنید به منبع لایزال عشق متصل خواهد شد. در هنگام دعوا و مشاجره نیز انرژی منفی حاصل از دعوا، بر هر دو نفر تاثیر منفی می‌گذارد. پس دعوا را به پایان ببرید و عشق را آغاز کنید! بهتر است بیاموزید چگونه عشق بورزید تا آنکه دعوا راه بیندازید! هرگز آرزو نکنید در همزیستی با شریکتان برنده باشید بلکه همواره بخواهید تا پیوندی محکم، پایدار و مملو از عشق داشته باشید. ازدواج بدین منظور صورت می‌پذیرد که عشق خود را تقدیم دیگری کنیم، نه آنکه در انتظار به دست آوردن و تملک شیئی یا فردی باشیم. ازدواج اتحاد دو انسان فداکار است. چنانچه شما برای اثبات «خود» کوشش کنید، شاید فقط خودتان برنده شوید، ولی چنانچه برای برقراری و تداوم زندگی مشترکتان کوشش کنید، قطعاً هر دو برنده‌ خواهید‌شد.

 

در متون دینی ما نیز توصیه‌های بسیاری برای دوام عشق بین همسران وجود دارد. مانند احادیثی از امام صادق (علیه‌السلام) که به زن و شوهر توصیه می‌کند:

شوهر در رابطه خود با همسرش از سه چیز بى‌نیاز نیست: سازگارى با او تا به این وسیله سازگارى و محبت و عشق او را به خود جلب کند، خوش‏خویى با او و دلبرى از او با آراستن خود براى وى و فراهم آوردن امکانات رفاهى او.

 

زن با شوهر سازگار خود ناگزیر از رعایت سه نکته است: حفظ کردن خود از هر گناه و آلودگى تا شوهرش در هر حال، خوشایند یا ناخوشایند، در دل به او اطمینان داشته‌باشد؛ مراقبت از او و زندگى‏اش تا شوهرش در صورتى که لغزشى از او سرزند با او مهربانى کند، و اظهار عشق به او با عشوه و دلبرى و ظاهر مناسب و خوشایند در نظر او.

 

 

در قرآن کریم رابطه میان زوجین را با کلمه "مودت" و "رحمت" تعبیر می کند و این نکته بسیار عالی است. اشاره به جنبه انسانی و فوق حیوانی زندگی زناشوئی است. اشاره به این است که عامل شهوت تنها رابط طبیعی زندگی زناشوئی نیست، رابطه اصلی صفا و صمیمت و اتحاد دو زوج است و به عبارت دیگر آنچه زوجین را به یکدیگر پیوند و یگانگی می دهد مهر و مودت و صفا و صمیمت است نه شهوت که در حیوانات هم است.

 

در اسلام و زندگی ائمه و بزرگان نمونه ها و درس های بیشمار از این عشق پاک و سازنده است که جوانان باید با آن ها آشنا شوند و آن عشق را سرمشق زندگی خویش قرار دهند.