بیان نظریّه استاد آيت الله علامه سیّد حسن ضیائی در درمان تعدادی از بیماری‌های کبد، طحال و بیماری آسیت:

کبد بزرگترین غدّۀ درون ریز بدن است و از اندام حیاتی بدن است. کبد، سمّ زدائی بدن می‌کند.

بیماری‌های کبدی (در علم هپاتولوژی = علم كبد شناسي):

1. بزرگی کبد یا ورم کبد، 2. کبد سنگین، 3. درد در ناحیۀ راست بدن بخاطر غلظت صفرا یا سنگ صفرا یا انسداد رگ کبدی مثلا انسداد وَرید تحتانی کبد (HVOD)، 4. نارسائی کبدی در مراحل پیشرفتۀ کبد چرب (فیبروز = چروکیدگی کبد)، 5. سیرُوز کبدی (یعنی خشکی کبد) که عملکرد کبد را دچار إشکال می‌کند، 6. کبد چرب (به اصطلاح ایرانی زردی به اصطلاح عربی یرقان.  و إیکتر یعنی یرقان نوزادی) و ازدیاد آنزیم‌های کبدی، و اختلالات کبدی، 7. کیست کبد، 8. سرطان کبد و ...

یکی از بیماری‌های قرن 21 میلادی کبد چرب است، این بیماری بدون نشانه است، در سال 1393 هجری شمسی شعار روز جهانی هپاتیت این بود که: «از کبد خود مراقبت کن و به فکر هپاتیت باش».

هپاتیت، بیماری التهابی کبد است به عبارت بهتر: هپاتیت، اختلالی التهابی در بافت کبد است و مانع از فعّالیّتِ حیاتی و اساسی کبد در بدن انسان میشود. هم اکنون حدود 400 میلیون نفر حامل ویروس هپاتیت در جهان داریم. اگر یکی از اعضاء خانواده مبتلا به هپاتیت شد، همۀ اعضاء خانواده آزمایش بدهند و پس از اطمینان از سلامت خود، واکسن هپاتیت بزنند. وقتی ویروس هپاتیت وارد بدن می‌شود از 100 نفر، 90 نفر مبتلا به ویروس هپاتیت، بهبود پیدا می‌کنند و فقط 10 درصد ناقل هپاتیت می‌شوند و از این آمار 10 درصدی نیز 10 درصد در معرض سرطان کبد قرار می‌گیرند.

اقسام بیماری إلتهابی کبد (هپاتیت = کبد چرب):

أ. هپاتیت A  = يرقان عادی،    ب. هپاتیت B = یرقان پیشرفته،    پ. هپاتیت C = یرقان مجهول،   ت. هپاتیت D،    ث. هپاتیت E

علائم بیماری کبدی: 1ـ در مراحل ابتدائیِ بیماریِ کبدی، کاهش سطح هوشیاری، بیدارخوابی شبانه، خواب زیاد روزانه و پرخاشگری وجود دارد، 2ـ در مراحل حادّ بیماری کبدی، خستگی و تهوّع وجود دارد، 3ـ در موارد مزمن بیماری کبدی، کاهش اشتها و اسهال وجود دارد، 4ـ در موارد کم‌کاری کبدی، درد و خارش پوست بدن وجود دارد، 5ـ در موارد کم‌کاری پیشرفته کبد، قرمزی کَفِ دست و زردی تمام پوست بدن وجود دارد.

عوامل ایجاد کبد چرب:

1. چاقی و إضافه وزن، چربی‌خون بالا مخصوصاً تری‌گلیسرید خون.

2.کاهش سریع وزن دادن.             

3. دیابت نوع دو (قند شیرین).

4.کم‌تحرّکی‌و پُرخوری (که باعث چاقی‌شکم، ناشـی‌از تجمّع‌چربی و مقدمۀ بیماری‌هایی مانند: فشارخون، قندخون، مشکلات قلبی و مغزی و بخصـوص کبدی می‌شـود)‌و عدم‌نرمش‌و عدم ‌ورزش

5. مصرف چربی زیاد و غذاهای‌چرب (کله‌پاچه، جگرسیاه، خامه، سرشیر، روغن‌جامد‌و...) و سرخ کردنی و سوء تغذیه و غذای مانده. و مرحوم دکتر سیادتی فوق تخصص بیماری های عفونی گوید: مصرف زیاد سرخ کردنی برای کبد مضرّ است.

6.مصرف روغن‌هیدروژنه مانند روغن‌جامدو مصرف‌چربی‌اشباع مانند روغن‌ بادام‌شیرین، روغن‌نارگیل‌و مصرف روغن‌صنعتی مانند روغن پالم (روغن درخت نخل‌روغنی) و روغن صنعتی زیتون (روغنِ فشارِ سوّم زیتون است)    

7.تخم مرغ زیاد خوردن، کوکو، ته دیگ، روغن جامد، میوۀ موز و ...

8. تجمع چربی در سلول های کبدی و إزدیاد آنزیم های کبدی.

9. مقاومت بدن در مقابل أنسولین (دکتر سیّد حسین هاشمی، کارشناس ارشد یا فوق لیسانس فیزیولوژی انسانی) [أنسولین تزریقی سه‌نوع ساخته شده: أ. أنسولین شیری‌رنگ که از گاو گرفته می‌شود (أنسولین طولانی أثر)، ب. أنسولین کریستال که رنگ آن شفّاف است، ج. مخلوطی از آندو که أخیراً ساخته شده]

10. مصرف ألکل (در طب داخلی هاریسون، طب داخلی نلسون، طب داخلی سیسیل، طب داخلی جان اسمیت) و خوردن مَست کننده‌ها.

11. اسانس‌های شیمیائی، فست فودها، کافئین زیاد

12. آب آلوده، شیر مانده، جگر مانده، گوشت مانده.

13.سموم شیمیائی و آفت‌کُش‌های شیمیائی (ایجاد سرطان‌کبد و ایجاد سرطان معده و ایجاد ناباروری و ایجاد کودکان ناقص‌الخلقه می‌کنند)

14. داروهای شیمیایی که بر روی کبد أثر سوء دارد، مثلا دکتر سید وهّاب بُنَـکدار متخصص کلیه و مجاری ادرار گوید: مصرف زیاد آنتی‌بیوتیک با وجود عفونت داخلی و مصرف آنتی‌بیوتیک بدون وجود چرک و عفونت داخلی، در هر دو صورت برای کبد و کلیه‌ها، مضرّ است. 

15.مصرف‌مُداوِم استامینُوفِن، ضِدِّ تَب، آسپرین‌و برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها (زمینه ساز هپاتیت و سرطان کبد و... است)

16. زیاده‌روی در مصرف ریشۀ گیاه کَوَر (کبر)

17.دکتر دریانی فوق‌تخصص‌کبد گوید: داروهای کورتون‌و آمپول‌های غیر استروئیدی [ضیائی گوید: 15بیماری می‌آورد که یکی‌از آنها کبدچرب است]

18. آب بسیار سرد (به اصطلاح عُرفی آب تَگَری)

19.گیاه‌پاخر (به کبد آسیب‌میزندو مصرف‌زیاد آن سرطان‌کبد می‌آورد)

20. جرّاحی بواسیر (باعث ایجاد سرطان کبد)

21. برگ‌و ریشۀ گیاه آذان الحمار (گرچه این گیاه ضِدِّ تومور است ولی مصرف‌زیاد یا مصرف‌مداوم آن، سرطان‌کبد می‌آورد،و مصرف این گیاه ابتداءً بیماریHVOD یعنی بیماری انسداد ورید کبدی می‌آورد)

22. زیاده‌روی در مصرف ذُرّت توأم با کم‌تحرّکی  (باعث ایجاد کبدچرب و بزرگی کبد می‌شود)،      23. مصرف زیاد رازیانه

 

علاج و درمان کبد چرب:

1. 5% الی 10% کاهش اضافه‌وزن زیرنظر کارشناس داشته‌باشید

2. محدودیّت سنجیده در مصرف کالری داشته‌باشید، یعنی کودکان‌چاق نیم‌کیلو درهفته ‌و بزرگترهای چاق دوکیلو درهفته بیشتر وزن کم‌ نکنند.

3. کاهش تری گلیسرید خون ...

4. کاهش مقاومت بدن در مقابل أنسولین.

5. حذف و یا کنترل داروهای مصرفی زیر نظر متخصص.

6.تمشک‌تازه، توت‎فرنگی غیر برّاق، کلم‌بِرُوکلی‌خام در جیرۀغذائی باشد

7. مصرف روزانه زرد آلو یا کِشتۀ زرد آلو (بدون گوگِرد) برای تصفیّۀ کبد مفید است (مرحوم دکتر شیخ).

8.مصرف میوه‌جات طبیعی رسیده‌و سبزی‌جات تازۀسالم در جیرۀ غذایی روزانه باشد و نان سبوس‌دار بخورد. در علم‌تغذیه گویند: 5 الی 7 بار، ولی ما می‌گوییم در24‌ساعت، سه‌بار میوه مصرف شود (یعنی صبح ناشتا: هویج زرد، در بین روز: زردآلو، بعدازغذا: سیب رسیدۀ شیرین) و سه‌بار سبزی (یعنی کاسنی، کاهو بدون‌سُس و کلم بروکلی بهمراه غذا)، توجّه داشته‌باشید که این میوه‌جات و سبزیجات علاوه بر فیبر و ویتامین‌ها و أملاح، مواد آنتی اکسیدان هم دارند.

9. آب آشامیدنی سالم تازه 4 لیوان و آب جوش تازۀ ولرم 4 لیوان در 24 ساعت نوشیده شود (یعنی هر 6 ساعت دو لیوان).

10. در مناطق خشک و نیمه خشک هر روز خوردن نیم گِرَم زعفران و در مناطق شَرجی و رطوبتی یک گرم (پروفسور ظِلُّ الرّحمان از هندوستان و دکتر سیّد محمّد هاشمی از ایران).

11. پروفسور ظِلُّ الرّحمان از هندوستان: برگ کاسنی و برگ تاجریزی (عِنَبُ الثَّعلَب) و برگ تُرُب را پودر کرده و به نسبت مساوی مخلوط نموده‌و سپس جوشانده و هر 8 ساعت یک قاشق چای‌خوری بخورد (دکتر کُردأفشاری گوید:اگر شاهتره به این‌ترکیب اضافه‌شود، بهتر است)

12. به افرادِ لات و نیمچه لات گوییم: ألکل و مُسکرات نخورید.

13. هر روز دو لیوان آب سیب طبیعی تازه، و یک عدد کدو مسمّی (کدو خورشتی) با پوستش مصرف شود.   

14. از بهترین داروهای طبیعی، سکنجبین عُنصُلی است (دکتر سید احمد ثاقبی، متخصّص ارولوژی و فوق تخصّص نفرولوژی و رئیس دانشکده طبّ سنّتی مشهد).

علّامه‌ ضیایی گویند طرز ‌تهیّۀ سکنجبین عُنصُلی: 2 کیلو سرکۀ طبیعی سیب+ 4‌ کیلو آب+ نیم‌کیلو پیاز عُنصُل (پیاز‌موش یا پیازدشتی)، مخلوط شوند و بمدّت یک ساعت جوشانده شوند و سپس ظرف را از روی شُعله برداشته، وقتی که از جوشش افتاد، و هنوز گرم است، صاف شود و مخلوط با 5 کیلو عسل طبیعی شود.

15. روغن زیتون خوراکی (فشار اوّل پِرِسِیِ سرد) در جیرۀ غذائی باشد (یک قاشق غذاخوری با ناهار و یک قاشق غذاخوری با شام).

16. حجامت خاص از لالۀ گوش یکبار توصیه می‌شود.

17. هر روز خوردن نصف استکان تا  یک استکان عرق طبیعی شاتره (شاهتره) [دکتر کُرد افشاری، استاد دانشگاه].

18. دکتر سید محمد هاشمی: گیاه خارمریم [= عَلیَص=عُلَیَّص از تیرۀ مرکبان] دارای مادّۀ مؤثّره‌ای به نام سیلی‌مارین باعث أفزایش مادّه گلوتاتیون در کبد میشود که محافظت کنندۀ کبد (از صدماتی که بر اثر سموم ایجاد می‌شود) می‌باشد. توجّه: شوهران و همسران جوان، زیاده‌روی در مصرف خارمریم نکنند؛ زیرا عقیمی و ناباروری می‌آورد.

19. مصرف تَه نشین سرکۀ سیر (نصف استکان)

20. هر روز 7 برگ سبزی کاسنی بخورد (کاهش دهنده حرارت صفراوی، نوسازی یاخته‌های کبدی، درمان یرقان)

21. سوپ جعفری و جوشاندۀ ریشۀ جعفری (خانم مهندس نبیّ)

کبد چرب ناشی از چاقی و إضافه وزن:

علائم کبد چرب ناشی از چاقی و إضافه وزن: 1ـ وجود خستگی، 2ـ إحساس پُریِ معده، 3ـ بیحالی مُفرِط، 4ـ مشکلات گوارشی (دل پیچه، قرقره‌های شکمی و روده‌ای)

درمان کبد چرب ناشی از چاقی و إضافه وزن: 1ـ کاهش وزن، 2ـ کاهش دریافت موادّ غذایی پُرکالری، 3ـ نرمش، ورزش، تحرّک کافی، 4ـ داشتن رژیم غذایی سالم (یعنی: الف. کم چرب، ب. کم مصرف کردن پروتئین حیوانی، ج. بیشتر مصرف کردن سبزی‌ کاسنی، کلم بروکلی خام، کاهو بدون سُس و شاهتره به همراه غذا)

 

درمان هپاتیت C – B (درمان کبد چرب گرید 3 – 2 ):

دکتر سیّد محمّد هاشمی: 1ـ برگ و ریشۀ گیاه دندان شیر (قاصدک) 30 گرم، 2ـ میوۀ سمّاق 20 گرم، 3ـ زیره سیاه 20 گرم، 4ـ تخم کرفس 30 گرم، 5ـ برگ و دانۀ فلوس 50 گرم، 6ـ ریشۀ هندوانه کَبَر (کَوَر) 10 گرم، 7ـ ریشۀ ریوند چینی 20 گرم، 8ـ زنیان 15گرم ، 9ـ کنگر فرنگی (آرتیشو) 30 گرم، 10ـ شاهتره 20 گرم، تمامی این ده دارو را کوبیده و مخلوط میکنیم، و مخلوط را بیست قسمت نموده و هر روز یک قسمت آن‌را بر سه تقسیم نموده و هر قِسم آن‌را بعد از هر غذا با عرق طبیعی کلپوره مخلوط و سپس کَفلَمِه (کَپلَمِه) شود.

 

هپاتیت B:

علل ایجاد هپاتیتB: 1. حجامت‌های غیر بهداشتی، 2.آمپول‌های چند بار مصرف معتادان، 3.انجام دادن خدمات دندان پزشکی غیر بهداشتی، 4.تاتُو یا خدمات دیگر پوستی (در آرایشگاهی که تجهیزات استریل ندارد)، 5.دوست پسر (لواط) – دوست دختر (زِنا) = روابط جنسی ناسالم و پُرخطر، 6.انتقال از مادر مبتلا به جنین، 7.انتقال خون آلوده یا کیسۀ خون آلوده.

توجّه: پیش یک متخصّص عفونی رفته و آزمایش آنتی بادی دهید.

درمان هپاتیت‌B: 1ـ جوشاندۀ برگ گردو، و پوست درخت گردو، و پوست سبز روی مغز گردو، 2ـ سکنجبین عُنصُلی

درمان نوع ویروسی هپاتیت‌B: سکنجبین نعنائی در24 ساعت یک‌بار مصرف شود. طرز تهیۀ سکنجبین نعنائی: مخلوط یک لیوان آب+ یک قاشق پلوخوری عسل طبیعی+ نصف استکان عرق نعنا بدون اسانس+ یک قاشق غذاخوری سرکۀ طبیعی انگور عسکری. (دکتر سید علی ابوالخطیب)

توجّه: در پزشکی جدید آزمایشات 6 ماهه انجام می‌گیرد و دارو شیمیائی تِنُوفوویر تجویز می‌شود، موارد مصرف این دارو در بیماری‌های کبدی و اختلالات کبدی می‌باشد و موارد منع مصرف آن در حسّاسیّت به دارو و نارسائی کلیوی می‌باشد.

تذکّر: هپاتیت‌B بیشتر بوسیلۀ ترشّحات‌آلوده از سایر‌قسمت‌های‌بدن سرایت می‌کند ولی هپاتیت‌C فقط از‌طریق‌خون سرایت پیدا‌ می‌کند.

 

درمان کبد چرب، یرقان (زردی)، سودا، غلظت خون کبدی، کهیر با منشأ کبدی:

قرص گیاهی آترُومِدِ بی، یا دارو مرکّبۀ کنگر خوراکی+ گیاه مخلّصه+ خار مریم

 

مشکلات کبدی، بالا بودن آنزیم های کبدی، کبد چرب:

درمان: از دارو مرکّبه هفت تخم هر هشت ساعت یک قاشق چای‌خوری مخلوط با عسل طبیعی میل شود.

طرز تهیّه دارو مرکّبه هفت تخم (یا دارو مرکّبه هفت مغز کبد): 1.تخم کاسنی، 2. تخم شاتره، 3.تخم بارهنگ، 4. تخم خُرفِه، 5.ترنجبین، 6.شیرخشت، 7. تخم گشنیز، از هر کدام به مقدار مساوی تهیه شود و پودر شود و مخلوط شوند.

 

درمان کبد چرب (گرید 1 و 2)، قند خون بالا، سرطان پوست، ورم‌های سخت و ورم بینی:

1ـ هر صبح و شب پماد گُل همیشه بهار (کالاندولا) بمالید، 2ـ به همراه غذا کاهو (بدون سُس)، سبزی جعفری و سبزی کاسنی بخورید، 3ـ هر هشت ساعت یکی از این دمکرده‌ها را بنوشید: الف. دمکردۀ گَزَنِه ، ب. دمکردۀ گُل خارمریم ، ج. دمکردۀ شاهتره.

 

درمان وَرَم کبد:

صبح: صَبر زرد (آلوئه ورا)، شب: سیاه‌دانه با عسل، هرروز یک‌عدد خیار شَنبَر (خیار چَنبَر) با هفت برگ سبزی کاسنی بخورید.

 

کیست کبد:

پرهیز شود از: چربی‌های با ترانس بالا، سرخ کردنی، میوۀ موز، کافئین زیاد، شکلات، چای، قهوه، نسکافه، کاکائو، قرص‌های شیمیائی ضدّ حاملگی، اسانس‌های شیمیائی

درمان: 1ـ صبح ناشتا: یک قاشق چای‌خوری پودرِ گُل اُستوخدّوس در یک استکان آبجوش ولرم به همراه عسل اُستوخدوس، 2ـ در بین روز یک لیوان دمکردۀ گل بنفشۀ طبّی (کوهی) مخلوط با عسل طبیعی استوخدّوس میل شود، 3ـ بعد از ناهار و شام: یک قاشق چای‌خوری پودر زنجفیل مخلوط در عسل استوخدوس میل شود و بعد از آن مختصری آب آشامیدنی سالم بخورید، 4ـ اوّل مغرب: یک قاشق چای‌خوری پودرِ میوۀ اَفتیمون در نصف استکان آبجوش ولرم به همراه عسل اُستوخودوس، 5ـ شب‌ها یک قاشق مربّاخوری سیاه‌دانه مخلوط با عسل طبیعی استوخدّوس میل شود.

ضمادهائی از برای درمان کیست کبد: 1ـ آرد بابونه، 2ـ پونه، 3ـ ریشۀ ختمی، 4ـ مویز، 5ـ آرد جو، و ده‌ها مورد دیگر از برای ضماد روی محلّ و جایگاه کبد از روی پوست شکم.

 

درمان زردی نوزادی (ایکتر):

1ـ در سه روز پشت سر هم، سَرِ ساعت، هر بار یک قاشق چای‌خوری آب پوست کدو مسمّی (کدو خورشتی) به نوزاد داده شود. (مثلاً فقط در سه روز، ساعت 8، هر روز یک قاشق چای‌خوری)

2ـ مادر شیر ده، بایستی به مدّت سه هفته هیچ نوع چربی حیوانی و گیاهی نخورد و فقط روغن زیتون خوراکی (فشار اوّل پِرِسِیِ سرد) بخورد به این‌صورت که یک قاشق غذاخوری با ناهار و یک قاشق غذاخوری با شام بخورد و هر 8 ساعت یک لیوان آب سیب رسیدۀ شیرین بنوشد.

توجّه: دکتر قدسیۀ علوی متخصّص زنان و زایمان گوید: مادرانی که گروه خونی O دارند، زردی بچّه‌هایشان بیشتر است، و بچّۀ اوّلشان غالباً زردی شدید (ایکتر شدید= زردی نوزادی شدید= یرقان نوزادی شدید) می‌گیرد و زردی بچّه‌های بعدی آنها کمتر است.

 

عرقیّات طبیعی هشت‌گانۀ کبد (پائین آورندۀ حرارت ‌کبد، درمان کبد چرب، درمان هپاتیت، درمان انسداد مجاری کبد، درمان نارسائی کبد، درمان سرطان کبد، تصفیۀ خون و تصفیۀ کبد):

عرق کاسنی+ عرق شاهتره+ عرق گزنه+ عرق پنیرک (عرق گُل ختمی‌خبّازی)+ عرق خارشتر+ عرق خارخسک+ عرق بومادران+ عرق کرفس (به نسبت مساوی مخلوط‌گردد و در شبانه‌روز یک‌استکان یا هر 8 ساعت یک‌استکان میل‌شود)

 

درمان اختلالات کیسۀ صفرا و دفع سنگ صفراوی، درمان مسمومیّت‌های کبدی، درمان آسیب کبدی ناشی از مواد شیمیائی، درمان سیروز کبدی و هپاتیت، پیشگیری و درمان سرطان کبد:

قبل از هر غذا، دو تا سه قاشق مربّاخوری عصاره یا جوشاندۀ برگ و ریشه و دانه و تمام گیاه خار مریم(= حرشف مریمی= خار عُلَیَّص= شوکة ابراهیم= سلبین) میل شود. (این گیاه دارای طبیعت معتدل است).

 

سرطان کبد:

تذکّر: آسیب‌های حاصله در کبد: 1ـ‌تجمّع‌چربی داخل سلّول‌های کبدی (هپاتیت حادّ، هپاتیت مزمن)، 2ـ‌کبد الکلی، 3ـ‌فیبروز کبدی، 4ـ‌سیروز کبدی، 5ـ سرطان کبدی. به چهار مورد اوّل، سوء القنیه گویند؛ زیرا این چهار مورد، پیش‌درآمد سرطان کبد است.

توجّه: بیش‌از 30 درصد افراد مبتلا به هپاتیت مزمن دچار سیروز کبدی می‌شوند که وجود سیروز کبدی، وجود سرطان کبد را افزایش داده، گرچه حدود 20 سال طول می‌کشد که سیروز کبدی به سرطان‌کبد تبدیل شود امّا افرادی که هپاتیت مزمن دارند خطر ابتلایشان به سرطان کبد 200 برابر بیشتر از سایرین است. در صورت درمان نکردن، نتیجۀ سوءِ سیروز‌کبدی و سرطان‌کبد این است که: غالباً نارسائی‌کبد و مرگ را بدنبال دارد حتّی اگر بیماری سرطان‌کبد هم نداشته باشد و بیماری هپاتیتِ او درمان نشده باشد، باعث افزایش خطر ابتلا به نارسائی‌کبد خواهد شد.

تبصرة: با خمیردندان مسواک نزنید؛ زیرا یکی از پرهیزهای هر نوع سرطانی است، لذا با مخلوط پودر سمّاق نکوبیده، گُلنار‌ فارسی، مازو (صمغ بلوط)، پوست‌ انار، میخک و نمک که بصورت پودر درآمده هرشب بجای خمیردندان استفاده‌کنید یا با محلول آب‌سرکۀ طبیعی سیب (یعنی  سرکۀ طبیعی سیب و   آب) مسواک بزنید.

مادّۀ شیمیائی کارسینوژن (Carcinogen) سرطان آور است، مادّۀ شیمیائی وینیل کلراید سرطان مُهلک کبدی می‌آورد، قارچ سمّی آفلاتُوکسین (Aflatoxin) سرطان کبد می‌آورد که در بادام زمینی مانده و کرۀ بادام زمینی نامرغوب، وجود دارد.

عوامل تشدید کننده سرطان کبد: مسمومیّت مزمن با الکل، غذاهای چرب، سرخ کرده، محرّک شیمیائی (مانند اسانس‌ها)، محرّک گیاهی (مانند فلفل، سُس فلفل)، فست فودها، غذاهای صنعتی.

پیشگیری از سرطان کبد: 1ـ هر هشت ساعت یک لیوان آب سیب رسیدۀ شیرین طبیعی تازه بنوشید، 2ـ سبزی‌جات خام مانند سبزی کاسنی، کاهو(بدون سُس)، تره، جعفری، 3ـ خنک کننده‌های طبیعی مانند عرق طبیعی کاسنی، عرق طبیعی شاهتره، 4ـ هر شش ساعت یک لیوان آب سرد عادی و یک لیوان آبجوش ولرم بنوشید، 5ـ کلم بروکلی خام، 6ـ زردآلوی رسیده یا برگه و کِشتۀ زردآلو (بدون گوگِرد، که رنگ مات دارد و برّاق نیست).

درمان سرطان‌کبد:

1ـ صبحانه: شیر تازۀ گاو کم چرب مخلوط با عسل زرشک میل کند، سپس صبح قبل از کار عسل زرشک (یا مخلوط زرشک بدون هسته با عسل طبیعی) میل شود.

2ـ ‌مصرف مخلوط عرقیّات ‌طبیعیِ‌ هشت‌گانه (هر8 ‌ساعت یک‌استکان).

3ـ‌ مصرف جوشاندۀ شُکاعی (=خارزن‌بابا= رَأسُ الشّیخ).

4ـ هر 12 ساعت یک‌استکان عرق طبیعی بوقناق (=قَرَصعَنِه= شوکة ابراهیم) مصرف شود و پس از آن چند عدد خُرما بخورد؛ زیرا بوقناق کاهش دهندۀ قندخون است.

5ـ نصف استکان جوشاندۀ تمام گیاه خارمریم قبل از غذا.

6ـ آبلیمو تُرش تازه را با نصف وزنش شکر طبیعی نیشکر مخلوط کرده و روی شعلۀ ملایم گذاشته تا بجوشد و قوام آید.

7ـ در شبانه‌روز خوردن پختۀ لوبیا روغنی (سویا) بمقدار یک نعلبکی. طرز تهیّه: چون لوبیا روغنی دو نوع سَمّ دارد بایستی در آب 50 درجه به بالا به مدّت 20 دقیقه بجوشد سپس آب آن دور ریخته شود و خود لوبیا روغنی مصرف شود.

8ـ برگ گیاه مامیران (عروق الصّباغین) قبل از رویش گُل‌های آن (گرچه سمّی است)، مصرف شیرۀ برگ این گیاه زیر نظر متخصّص گیاهی، (ضدّ سرطان کبد، ضدّ سرطان معده، ضدّ سرطان پوست، ضدّ سرطان لَب).

9ـ عَسَلبَند ضدّ سرطان کبد است.

10ـ در درمان سرطان‌کبد در طبّ سنّتی گویند: برای درمان بیماری‌های پیش درآمد سرطان کبد (سوءُ القنیة) و درمان سرطان کبد، مصرف شیر شتر و بول شتر خوب است (مخصوصاً در فصل بهار و فصل تابستان).