همایش دو روزه تحلیل روندهای جمعیتی کشور 29 و 30 آذر ماه برگزار شد. در این همایش دو روزه که توسط پژوهشکده آمار و مرکز آمار ایران در دانشگاه تربیت مدرس برگزار شده بود، دکتر محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، دکتر عادل آذر رییس مرکز امار ایران، دکتر ناظمی اردکانی رییس سازمان ثبت احوال کشور، دکتر زنجانی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ، آقای هولکی اوز رییس صندوق جمعیت سازمان ملل متحد در ایران و جمع کثیری از اساتید، اندیشمندان و کارشناسان رشته جمعیت شناسی و آمار حضور داشتند. ارائه مقالات متعدد و وزین در حوزه های مختلف جمعیت شناسی از ویژگی بارز این همایش بود.در این همایش 25 مقاله در قالب 5 نشست و 62 مقاله به صورت پوستر ارائه شد.
آقای علی رضا زاهدیان رییس پژوهشکده آمار و دبیر همایش، در مراسم افتتاحیه همایش ، ضمن خوش آمدگویی به مدعوین و مروری بر فعالیتهای انجام شده جهت برگزاری همایش، به محور های همایش اشاره کرد: وضعیت تولید و جمع آوری آمار های جمعیتی، ویژگی ها و ساختار های جمعیت کشور، تحولات باروری، مرگ و میر و عوامل موثر بر آن، بررسی تحولات جمعیتی کشوربا تاکید بر توزیع جمعیت و امکانات و تسهیلات در اختیار خانوار ، محورهای اینهمایش دو روزه بودند که در قالب 5 نشست مورد بحث و بررسی قرار گرفتند.
اهمیت بررسی روند های جمعیتی برای برنامهریزیهای کشور
آقای دکتر میرزایی رییس کمیته علمی همایش به عنوان اولین سخنران افتتاحیه همایش به نحوه داوری مقالات اشاره کرد و گفت: مقالات و پوستر های ارائه شده ، از بین 80 مقاله ارسالی برای دبیرخانه همایش انتخاب شدهاند. دکتر میرزایی، ثبت وقایع حیاتی و بررسی ابعاد متلف آموزشی ، بهداشتی و دسترسی به مسکن را از مهترین موضوعات علم جمعیت شناسی خواند که داراتی 3 محور رقم مطلق جمعیت، روند رشد جمعیت و ساختار سنی می باشد و در این میان بررسی روند های جمعیت از اهمیت بسزایی برخوردار است.وی بر این نکته تاکید کرد که با توجه به تغییرات دائمی هرم سنی جمعیت در کشور برنامهریزیهای باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
شناخت سرزمین و جمعیت دو مولفه مهم اقتدار و ثروت جامعه
دکتر محسن رضایی ، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، با رویکرد استفاده از دادههای جمعیتی برای برنامه ریز یهای کلان کشور، دومین سخنران همایش بود. دکتر رضایی ، آمار را ناموس پیشرفت کشور خواند و افزود:آمار و بهره برداری از آن، دو مولفه مهم پیشرفت در کشور هستند. وی با تاکید بر این نکته که مدیریت امروز کشور در عرصه های اقتصادی، سیاسی و امنیت ملی نیازمند تولید و بهره برداری از آمار است،شناخت سرزمین و جمعیت را ، از منابع قدرت کشور ذکر کرد.دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، بررسی مقطعی و روندی جمعیتی کشور را حائز اهمیت خواند و از نتایج این دو به عواملی جهت شناخت مسائلی چون بیکاری و پیر شدن و کنسالی جمعیت در دهه های آینده اشاره نمود.وی در پایان سخنان خود به این نکته تاکید کرد،که انتشار آمارهای متضاد توسط نهاد های مختلف میبایست در یک کمیته علمی مورد بررسی دقیقی قرار گرفته تا آماری دقیق و فنی ارائه شود.
لزوم گسترش و توجه به بانک های اطلاعاتی
رییس مرکز آمار ایران، از بانیان این همایش، با ارائه نتایج مقدماتی سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1390،سخنرانی خود را آغاز نمود.وی با تاکید بر اهمیت بانکهای اطلاعاتی در کشور،گفت: امروزه شاهد راه اندازی بانک های اطلاعاتی در بسیاری از نهاد های اقتصادی کشور هستیم.وی افزود: با توجه به قانون و سیاستگذاری های مرکز آمار ایران، در این مرکز فقط تولید آمار صورت گرفته و فعالیتی در رابطه با تحلیل آمارصورت نمیگیرد. دکتر آذر بر استفاده از آمارهای تولیدی مرکز آمار ایران در برنامه ریزیهای محلی به ویژه در بخش صنعت، کشاورزی، IT و فن آوریهای نوین تاکید کرده و با اشاره به نقش مهم مفسران و تحلیلگران آماری گفت: سیاستهای کلی جمعیت در مجمع تشخیص مصلحت نظام در حال تدوین است و خوشبختانه نظام آماری در کشور، روز به روز قانون مندتر می شود و براساس قانون، مرجع رسمی آماری در کشور ، مرکز آمار ایران است. همچنین این مرکز وظیفه تولید شاخص ها و ابر شاخصهای سایر دستگاهها را نیز بر عهده دارد که این امر، همکاری بیشتر اندیشمندان را می طلبد.رییس مرکز آمار ایران، در پایان سخنانش،اظهار امیدواری کرد که راه اندازی شبکه ملی آمارواطلاعات،زمینه تولید شاخص های مهم آماری و حرکت کشور در مسیر چشم انداز را فراهم نماید.
بررسی اطلاعات مکانی و آمار مهاجرت مهمترین روش آمایش سرزمین
از دیگر سخنرانان مراسم افتتاحیه ، دکتر ناظمی اردکانی ، رییس سازمان ثبت احوال کشور بود. دکتر ناظمی،4 وظیفه مهم این سازمان را ، ثبت وقایع حیاتی چهارگانه( تولد، ازدواج، طلاق و فوت)، ثبت کدپستی ، صدور اسناد هویتی برای ایرانیان در اقصا نقاط جهان و همچنین تولید و نشر آمار های جمعیتی با همکاری مرکز امار ایران ذکر نمود.دکتر ناظمی در ادامه، شناخت و رصد روند های جمعیتیرا برای ترسیم نیازهای کشور و چشم انداز توسعه کشور بر اساس الگوی اسلامی – ایرانی، امری ضروریخواند. وی افزود: در کشور های در حال توسعه، حساسیت بالایی نسبت به تغییرات جمعیتی وجود داردو دستگاههای خاصی نیز موظیف به انجام این امر مهم شده اندکه در ایران این امر بر عهده مرکز آمار ایران و وزارت بهداشت، درمان و آموزشی پزشکی و سازمان ثبت احوال گذاشته شده است.
رییس سازمان ثبت احوال کشور با ذکر این نکته که پوتال این سازمان، آمار لحظه ای وقایع حیاتی را در اختیار کاربران می گذارد، برشناخت تحولات مکانی و مهاجرت افراد توسط این سازمان ازطریق کد پستی و کد ملی اشاره نمود و بر کابرد اطلاعات مکانی جمعیت و مهاجرت، در امر آمایش سرزمین وبررسی توزیع جمعیت در کشور تاکید نمود.
لزوم نگاه انسانی به مقوله جمعیت
آخرین سخنران افتتاحیه این همایش آقای هولکی اوز ریس صندوق جمعیت سازمان ملل در ایران بود. آقای هولکی اوز، هفت میلیاردی شدن جهان، 75 میلیونی شدن جمعیت و اجرای سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1390 در ایران را که برای اولین بار در فاصله 5 ساله انجام شده است، سه واقعه جمعیتی برای جهان و ایران ذکر کرد. وی در سخنان خود به برتری کیفیت زندگی افراد در مقایسه با افزایش کمیت آن ها با توجه به افزایش جمعیت جهان اشاره کرده و بر اهمیت نگاه انسانی به مقوله جمعیت در جهت افزایش کیفیت انسان ها تاکید نمود.
همچنین روز دوم این همایش با ارائه مقالات در دو نشست تخصصی ادامه پیدا کرد.برگزاری میز گرد و بحث و بررسی مسائل مختلف جمعیتی پایان بخش این همایش دو روزه بود.این میزگرد با حضور آقایان امیدوار رضایی عضو هیئت رییسه مجلس شورای اسلامی،دکتر زنجانی جمعیت شناس و استاد دانشگاه، دکتر مداحی رییس کمسیون چشم اندار و مجلس و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، دکتر مرندی عضو کمسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی؛ دکتر میرزایی رییس انجمن جمعیت شناسی و دکتر محمودی رییس موسسه مطالعات جمعیتی آسیا و اقیانوسیه برگزار شد.لزوم توجه به سلامت مادران و کودکان، افزایش کیفیت زندگی و لزوم پیشگیری از افزایش سن ازدواج از طریق فرهنگسازی و افزایش تسهیلات در اختیار زوج های جوان، توجه به ویژگی پنجره جمعیتی در ایران و استفاده از فرصت ها و کاهش تهدید های آن و لزوم موظف کردن نهادی در کشور برای کنترل جمعیت کشور، از مهمترین محور های این میزگرد بود.
شایان ذکراست همایش تحلیل روندهای جمعیتی کشور با انتخاب 3 مقاله و3 پوستر از بین مقالات و پوسترهای ارائه شده، به کار خود خاتمه داد. در بخش مقاله خانم الهام فتحی با مقاله روند تحولات جمعیت، خانوار و تغییرات کمی و کیفی مسکن در کشور با نیم نگاهی به آینده، آقای علی رحیم پور با مقاله بررسی عوامل موثر بر عرضه و تقاضای مسکن و خانم شهلا کاظمی پور و آقای وکیل احمدی با مقاله بررسی روند مضیقه ازدواج در ایران رتبه های اول تا سوم را به خود اخصاص دادند.
همچنین در بخش پوستر آقای حسین ضرغامی با پوستر نگاهی به تحولات سالخوردگی در ایران ، آقای میر نصراله ایران پناه و خانم هدی توسلی با پوسترفاصله پیشی بینی بوت استرپ برای احتمال مرگ ومیر و خانم معصومه مومن طایفه با پوسترتاثیر استانهای مهاجر پذیر و مهاجر فرصت بر روند شهرنشینی و تراکم نسبی جمعیت در دو دهه سرشماری (1375-1365)( 1375-1385)، رتبه های اول تاسوم را به خود اخصاص دادند.
گروه خبري : اخبار مرکز آمار ایرانتاریخ : 1390/10/06