بیان نظریّة استاد آیت الله علّامه سیّد حسن ضیائی در درمان بعضی از بیماریهای زیر:
مواردی که باید پرهیز شود:
1. ترشیجات مانند: آبلیمو ترش، لیموعمانی، گوجه سبز، ترشک، لواشک، قرقروت (برای کسانیکه سر سوزۀ معده دارند)
2. به همراه غذا چیزهای تند و تیز مانند: فلفل، سُس فلفل، سُس مایونز و انواع سُس، غذای هندی
3. چیزهای نفّاخ خوردن مانند: نوشابههای گازدار، دوغ گازدار، پوست حبوبات، 4. بعد از غذا لَم دادن و خوابیدن
5. خوردن غذاهای چرب، مخصوصاً در شبها مانند: کیک خامهای، جگر سیاه، کوکو سیب زمینی، میوۀ موز، تهدیگ
6. غذاهای حجیم خوردن مانند: شُلِه، آش
7. نان را در غذاهای آبکی مخلوط کردن (تِرید کردن)
8. غذا را با آرامش و به خوبی نجویدن (اگر شخص دندانهایش نیاز به تعمیرات دارد ، اقدام نماید)
9. به همراه غذا یا قبل از آن و یا بعد از آن چای، قهوه، نسکافه، کاکائو و شکلات خوردن
10. اِسترس (یعنی نگرانی مستمر)، اِضطراب (یعنی دِلهُرِه)
درمان تُرشا، تُخَمِه، سَر دِل کردن، ریفلاکس(برگشت اسید معده به مِری) و سرسوزۀ معده (هارت بُرن در منطقۀ اِپیگاستر):
توجّه: در روایات داریم: اگر در أوّل غذا مخلوط پودر نمک سنگ با پودر آویشن بخورید، بسیار خوب است.
1.بعداز ناهار، انارشیرین را با پردۀ نازک روی دانهها بخورید؛ توجه: اگر یبوستدارید، بجای انار، یکاستکان آبِ انارشیرین بنوشید.
2. بعداز شام یکعدد سیب بخورید؛ توجه: اگر یبوست دارید، به جای سیب، یک استکان آبِ سیبِ طبیعیِ رسیدۀ شیرین بنوشید.
3. بعد از صبحانه، نهار، شام، حدّاقل 10 دقیقه راه بروید (صبحانه را اول آفتاب و شام را ابتدای شب بخورید).
4. قبل از خواب، دستشویی رفته و سپس وضو بگیرید.
5. متکّا و بالِشِ خود را ضخیم تر قرار دهید؛ که سر و گردن در راستایِ تَنِه نباشد.
6. پیورۀ سیب زمینی بدون پوست (یعنی سیب زمینی تراشیده شدۀ بدون پوست) یا یک سیب زمینی آب پز بعد از غذا بخورید.
7. کسیکه کبدچرب و ترشا دارد و همچنین پُر خوری کرده، برای درمان به مورد زیر عمل کند: مخلوط گل و برگ کلپوره (= مریم نخودی) + سبزی شاهتره، به نسبت مساوی، یا مخلوط جوشاندۀ گل و برگ کلپوره + عرق شاهتره به نسبت مساوی
8. اگر بیمار علاوه بر تُرشا، نفخ و یبوست و گرفتگی قلب دارد، بایستی سیب رسیدۀ شیرین (بدون پوست و دانه) را به همراه میوۀ گلابی رسیدۀ شیرین (بدون پوست و دانه) را بعد از غذا بخورد و سپس 10 دقیقه راه رود.
9. خوردن یک قاشق چایخوری مصطکی (مستکی= صمغ درخت پستۀ جنگلی) بعد از غذا
درمان زخم معده و إثنی عشر:
1ـ همۀ موارد قبلی رعایت شود، یک عدد سیب بعد از غذا بخورد و پنج دقیقه راه رود سپس یک قاشق چایخوری موملائیِ شیرین بَیان (یا یکعدد قرصگیاهی شیرینوش) بخورد، سپس پنج دقیقه راه رود و بعد از آن یکعدد میوۀ شاهبلوط بخورد و سپس پنج دقیقه راه رود.
2ـ قبل از غذا یک قاشق چایخوری شربت زنجفیل را به همراه کمی آب بنوشد.
درمان معده و رودۀ استرسی:
مورد قبلی انجام شود، پنج دقیقه راه رود سپس یک قاشق چایخوری پودر پوست میوۀ بلوط بخورد.
واریس مری:
پرهیز شود از: غذای داغ، مایع داغ، کافئین زیاد (چای، قهوه، شکلات، کاکائو، نسکافه)، غذای تند و تیز (فلفل، سُس فلفل)، ترانس چربی بالا (خامه، سرشیر، کیک خامهای، تهدیگ، روغن جامد، کلّهپاچه، جگر سیاه)، اسانسهای شیمیائی (نوشابههای گازدار، آبمیوههای شیمیائی)
درمان: 1ـ هر شش ساعت یک لیوان آب سرد عادی و یک لیوان آبجوش ولرم بنوشید، 2ـ به همراه غذا یک عدد پیاز قرمز (بنفش) متوسّط، 3ـ هر 12ساعت یا هر هشت ساعت، دو عدد میوۀ شاهبلوط بخورید.
کولیت زخمی یا کولیت اولسروز (Ulcerative Colitis):
توجّه: این بیمار باید از ترانسچربیبالا (خامه، سرشیر، کلّه پاچه، روغنجامد)، اسانسهای شیمیائی (آبمیوههای شیمیائی، نوشابههای گازدار)، کافئین زیاد (چای، قهوه، شکلات، نسکافه، کاکائو)، قند و شکر شیمیائی، موز، انبه، خرما، فَست فُودها، سرخ کردنی، تَف دادَنی، غذاهای تند و تیز و فلفل پرهیز کند و آنها را نخورد.
درمان اصلی: 1.هر شش ساعت دو عدد میوۀ شاهبلوط (بلوط الملک) بخورد، 2.هر هشت ساعت نصفقاشقچایخوری پودر کُندُر خوارکی مرغوب مخلوط با یکقاشق غذاخوری شکر طبیعی نیشکر میل کند، 3.بعدازغذا یکقاشق مربّاخوری پودر هستۀ أنار بخورد.
کمک به درمان: 1. به همراه صبحانه میوۀ بِه یا مربّای بِه بخورد، 2. بعد از هر غذا یک عدد سیب درختی رسیدۀ شیرین به همراه تفالۀ آن (پیوره) بخورد، سپس به مدّت پنج الی ده دقیقه قدم بزند و پس از آن هفت عدد میوۀ آمله یا مربّای آمله بخورد، 3. در کلّ روز یا شب، 14 عدد میوۀ سنجد رسیده بخورد، 4. در بین روز، دمکردۀ یک قاشق مربّاخوری تخم هویج در یک استکان آبجوش میل نماید، 5.بین افطار تا سحر یک عدد انار شیرین با پردۀ نازک روی دانه ها بجود و بخورد، 6.عصرانه دمکردۀ گُل بومادران (یک قاشق چایخوری پودر گل بومادران، در یک استکان آبجوش) میل نماید.
سندروم رودۀ تحریک پذیر (مشکل انتهائی رودۀ کوچک= IBS):
1ـ اگر دائماً شکم روش دارید (IBS-D) : پرهیز کنید از غذاهای چرب، سرخ کردنی، مسهلها، ملیّنها، خرما
درمان: الف. در بین روز: پودر سنجد یک قاشق پلوخوری یا 14 عدد سنجد بخورد، ب. یک قاشق مربّاخوری پودر هستۀ أنار یا میوۀ انار شیرین با هستۀ آن بجود و بخورد، ج. یک قاشق مربّاخوری در صبح ناشتا و سَرِ شب از این مخلوط (گُلنارِ وحشی+ میوۀ بلوط+ کندر خوراکی یا کُندُر سفید+ فوفَل) که پودر شده اند و با آب سیب تازۀ طبیعی بخورند، د. شبها یک قاشق چایخوری پودر کُندُر خوراکی مرغوب مخلوط با یک قاشق غذاخوری شکر میل کند، ذ. دمکردۀ آویشن (یک قاشق چایخوری پودر آویشن، در یک استکان آبجوش) برای سندروم رودۀ تحریک پذیر خوبست (بشرطی که کم کاری تیروئید نداشته باشد).
2ـ اگر دائماً یبوست دارید (IBS-C) : پرهیز کنید از نوشابههای گازدار، میوۀ موز، نان سفید، کیک سفید، نان ساندویچی، خوراکی و آشامیدنیهای قابض (مانند برنج سفید، ماکارونی، آلبالو، آب آلبالو، چای آلبالو، هندوانه، آب هندوانه)
درمان: الف. هفت عدد خرمای تازه، ب. یک قاچ خربزۀ رسیده، ج. یک قاشق مربّاخوری بعد از صبحانه و بعد از شام از این مخلوط (دمکردۀ بادرنجبویه+ دمکردۀ گُل بهار نارنج+ چای کوهی+ دمکردۀ گُل راعی) بنوشید.
هِلیکو باکتری:
توجّه: از غذاهای چرب، سرخ کردنی، غذاهای مانده و فست فودها پرهیز کنید.
درمان: 1ـ بین روز و عصرانه: یک قاشق چایخوری سَقِّز، 2ـ 12 ساعت پشت سر هم، هر ساعت یک قاشق غذاخوری ماست شیرین، 3ـ بعد از هر غذا یک عدد سیب درختی رسیدۀ شیرین، 4ـ یک قاشق چایخوری مَصطَکی (مستکی= صمغ درخت پستۀ جنگلی) بخورید.
درمان آشالازی (گرفتگی عضلۀ تحتانی مِری=گرفتگی سَرِ دیگِ معده):
تخم کرفس و صَمغِ درخت کُنار (صمغ درخت سدر) به نسبت مساوی تهیّه شود و سپس پودر شود و مخلوط گردد و قبل از هر غذا خوردن، یک قاشق چایخوری از این مخلوط بخورد.
درمان پر اشتهائی و اشتهای کاذب:
قبل از غذا و بین غذا و بعد از غذا چند عدد خرما و چند برگ کاهو بدون سُس بخورید.
درمان میل زیاد به شیرینی: 40 روز، بعد از هر غذا یک قاشق چایخوری سیاهدانه بخورید (منع مصرف در حاملگی).
درمان کم اشتهائی:
الف. اگر از خوردن هَلِه هولهها (پفک، چیپس، کیک و...) باشد: اینموارد نباید در جیرۀ غذائی او باشد.
ب. اگر از فقر آهن و کمبود آهن بدن باشد: خرما، عسل، سیب، گوشت قرمز گوسفند، تخم مرغ به همراه پیاز در جیرۀ غذائی او باشد.
ج. اگر از فقر روی است: 1ـ غذاهای خود را در ظروف روئی درست کرده، 2ـ قرص روی (با تجویز پزشک)
د.اگر التهابی است: 1ـ بهمراه غذا کاهو بدون سُس بخورید، 2ـ بهمراه غذا پرتقال یا لیمو شیرین مصرف کنید، و همچنین آلو بخارا مفید است.
ذ. اگر عصبی است: 1ـ جوش نزنید، غصّه نخورید، بحث نکنید، 2ـ مربّای گُل بهار نارنج بخورید. (همچنین شربت گل بیدمشک، انگور سیاه، سیب قرمز، گلابی و چای کوهی نیز مفید است).
درمان عمومی کم اشتهائی: 1.گُل میخک داروئی (غنچه های باز نشده)، توجّه: کودکان زیر 7 سال و زنان حامله نبایستی استفاده کنند، 2.کلپوره [توجّه: منعمصرف در هیپوگلیسمی (کاهش شدید قندخون)]
درمان تهوّع، اُغ زدن، استفراغ :
1. کسانیکه (حتّی زن حامله) قبل از غذا خوردن یا به محض دیدن غذا استفراغ میکنند، آبغورۀ طبیعی (یک قاشق غذاخوری تا نصف استکان) یا یک قاشق مربّاخوری رُبِّ غوره، قبل از غذا مصرف کنند.
2. عصرانه خوردن انار شیرین با پردۀ نازک روی دانهها؛ زیرا ویتامین B6 دارد، که ضِدِّ تهوّع بوده و درمان ویار زنان باردار است و همچنین در درمان لکهای قهوهای و سیاهِ پوست مفید است، و خوردن انار میخوش (انار ترش و شیرین= رُمّان المُزّ) جهت رفع ویار بسیار مفید است. (توجه: اگر یبوستدارید، بجای انار، یکاستکان آبِ انار بنوشید).
3. شوید برای رفع استفراغ و رفع سکسکه مخصوصا در افرادی که چربی خون بالا دارند (توجّه: زیادهروی در مصرف نشود؛ زیرا باعث ضعیف شدن نور چشم، سست شدن زانوها و در مردان باعث کاهش اسپرم میشود).
4. ضدّ ویار زنان حامله و ضدّ تهّوع و ضدّ اُغ زدن و ضدّ استفراغ، قبل از غذا دمکرده سبزی سُوسَن عنبر(چای نعنا فلفلی)، بعد از غذا راه برود سپس یک استکان آب سیب رسیدۀ شیرین (اگر نفخ یا یبوست ندارد یک عدد سیب رسیده بخورد) سپس راه برود و نصف استکان عرقِ نعنا بخورد.
5. بو کردن پوست پرتقال و خوردن یک چهارم آن، یا بو کردن پوست لیمو و خوردن یک چهارم آن.
6. درمان استفراغ خونی: الف. مخلوط آب تازۀ سبزی تَرِه + آبغورۀ طبیعی، ب. دمکردۀ گُلهای گُلرنگ (برای مردان)، ج. دمکردۀ گُل خار مریم (برای بانوان)، د. هر شش ساعت دو عدد میوۀ شاه بلوط بخورد.
ازدیاد گاز معده، قرقرههای شکمی:
توجّه: نوشابههای گازدار، دوغ گازدار و پوست حبوبات نخورید.
درمان: به همراه غذا: یک قاشق مربّاخوری چهار زیرۀ سائیده شده و نصف قاشق چایخوری پودر گُلپَر بخورد (منع مصرف در حاملگی)، بعد از غذا: یک قاشق چایخوری سیاهدانه بخورد (منع مصرف در حاملگی).
ورم معده (ناراحتی غیر عضوی معده):
پرهیز شود: سرخکردنی، ته دیگ، کوکو، گوجه فرنگی، گوشت قرمز (گوشت گاو)، خوردن مایعات قبلاز غذا، بعداز غذا و بین غذا، فَست فودها، نوشابههای الکلی، نوشابههای گازدار، کافئین زیاد (چای، قهوه، شکلات، کاکائو، نسکافه)
درمان:1ـ مخلوط ریشۀ شیرین بیان و برگ بارهنگ را به نسبت مساوی پودر کرده و به مقدار یک قاشق چایخوری از این مخلوط را با نصف استکان عرق طبیعی گُل بومادران میل کنید، 2ـ میوۀ زالزالک (مقوّی معده و ضِدِّ ورم معده)، 3ـ افسنطین، سُنبُل هندی و گُل محمّدی، از هر کدام 10 گرم، همه را پودر کنید و در شربت قند مخلوط کنید و بعد از هر غذا دو قاشق غذاخوری میل کنید [اسامی دیگر گیاه سنبل هندی: سنبل رومی، ریشۀ سنبل الطّیب، سنبل الطّیب طبّی، علف گربه، حشیش القطّه، سنبل کوهی، سنبل العصافیر است. توجّه: سنبل الطّیب نبایستی به همراه گُل گاو زبان مصرف شود؛ زیرا باعث اُفت فشارخون و سرگیجه و ایجاد مسمومیّت شدید، و به کُما رفتن شخص و گاهی منجرّ به مرگ میشود.
تبصره: سنبل الطّیب را نباید با داروهای شیمیائی ضدّ أفسردگی، ضدّ اضطراب، آرامبخش، خواب آور، آنتی هیستامین مصرف کرد؛ زیرا بسیار خطرناک است.
تذکّر: زیادهروی در مصرف سنبل الطّیب نشود؛ زیرا مسمومیّت، خستگی، احساس سَبُکی سر، گشادشدن مردمک چشم، مسمومیّت کبدی میآورد.]
ورم روده:
پرهیز شود: 1.اسانسهای شیمیایی: نوشابههای گازدار، آبمیوههای شیمیایی و...، 2.خوراکهای صنعتیو غذاهای آماده (فست فودها، سوسیس، کالباس، همبرگر، پیتزا و...) [که بسیاری از املاح مقوّیو ویتامینهای آن از بین رفته و 80% آنزیمهای مفید آن پائین آمده]، 3.کافئینزیاد (چای، قهوه، کاکائو، نسکافه، شکلات)، 4.چربیهای با ترانسبالا (روغنجامد، خامه، سرشیر، تهدیگ، میوۀ موز)، 5.غذایمانده
درمان: 1.فقط به مدّت دو هفته تخم کتان (یک قاشق مربّاخوری برای بزرگسالان به شرطیکه حامله و شیرده نباشد، و یک قاشق چایخوری برای کودکان)، 2.میوۀ أزگیل (پنج عدد برای بزرگسالان، یک عدد برای کودکان)، 3.سیاهدانه (یک قاشق چایخوری برای بزرگسالان، و یک سوم قاشق چایخوری برای کودکان)، 4.مُخَمَّر آبجو (ماءُ الشّعیر اسلامی) [دو قاشق غذاخوری در یک لیوان آبجوش ولرم برای بزرگسالان و دو قاشق مربّاخوری در نصف لیوان آبجوش ولرم برای کودکان]، 5.جوشاندۀ میوۀ قره قاط سیاه (روزی یک لیوان برای بزرگسالان و یک استکان برای کودکان) که علاوه بر درمان ورم روده، برای درمان عفونتهای روده نیز مفید است، 6. حلیلۀ بادام شیرین (=شیرۀ بادام) + آرد گندم + شکر (شکر زرد خوزستان یا شکر سرخ مازندران) که علاوه بر درمان ورم روده، برای زنان باردار نیز مفید است، 7. میوۀ زالزالک (روزی 14 عدد برای بزرگسالان و پنج عدد برای کودکان).
نفخ شکم (نفخ معده و نفخ روده):
دلایل ایجاد نفخ شکم: 1ـ مصرف برخی خوراکیها (کلم، بادمجان، سیر، پیاز، نوشابه گازدار، دوغ گازدار، پوست حبوبات و...)، 2ـ ابتلا به برخی از بیماریها (کبدچرب، استرس، کیست تخمدان، عفونتهای شکمی، افزایش حجم مایعات شکمی و...)
درمان: 1ـ اجتناب از خوراکیهای نفخ آور و درمان بیماریهای نفخ آور شود، 2ـ چهار زیره و گُلپَر به همراه غذا خورده و سیاهدانه بعد از غذا میل کنید.
درمان ورم حَلق، درمان بیماری لارنژیت (التهاب حنجره) و درمان درد و سوزش گلو:
1ـ مخلوط پودر فلوس با آب سبزی کاسنی را غرغره کنید، 2ـ آب پَز میوۀ انجیر را غرغره کنید و قورت دهید، 3ـ نِسرین (گُل سفید معروف، گُل چینی، این گُل گونهای از گُل سرخ است که اکثراً دارای گُلهای سفید است و به آن وَردُ الکَلب نیز گویند) [ضدّ ورم لوزهها، ضدّ ورم حلق، بازکنندۀ کیپّ بینی، مانع پیری زودرَس، کاهش دهندۀ بلغم و صفراء]
درمان خارش لثّه، خارش گلو و لوزهها، و درمان زخم لثه، دهان و حلق:
1ـ روغن بادام شیرین درختی روی لثّهها بکشید و همچنین با روغن بادام شیرین مزمزه کنید و غرغره کنید و قورت دهید، 2ـ روغن بِه، 3ـ روغن خیار