بیان نظریّۀ استاد آیت الله علامه سیّد حسن ضیائی در درمان تعدادی از بیماری‌های دستگاه گوارش:

بیماری که یبوست دارد، از موارد ذیل پرهیز کند:

کشک غلیظ، ماست چکیده، اسانس‌های شیمیایی (آبمیوه‌های شیمیایی، نوشابه‌های گازدار، بستنی‌های صنعتی و ...)، میوۀ موز، نان سفید، کیک سفید، نان ساندویجی، آرد سفید، هستۀ أنار، کم تحرکّی، کمبود آب بدن، ماکارونی، برنج سفید، شیر داغ، شکر شیمیائی، سینۀ مرغ، اضافه وزن، تفالۀ سیب، تفالۀ بِه، پنیر به تنهائی خوردن، نگهداری مدفوع.

همچنین بیماری‌های زمینه‌ای نداشته باشید مثل: اسپاسم عصبی روده، تنبلی و کُندیِ حرکات دودی شکل روده، اُفتادگی رکتوم (راست روده)، حالت تلسکوپی شدن رود آنال، لَجَن صفراوی.

 

درمان یبوست نوزادان:

1ـ شربت أنجیر که با قند درست شود؛ زیرا انجیر ملیّن است و با قند که درست شود مسهل می‌شود، حال اگر 9 روز یا 25 روز شکم بچه کار نکرده، روزی 3 مرتبه یعنی صبح، ظهر، شب یک قاشق چای‌خوری از این شربت داده شود، [توجّه: گوشت (پیوره) و دانۀ انجیر به نوزاد داده نشود]، 2ـ نصف قاشق چای‌خوری روغن بادام درختی شیرین طبیعی

 

درمان یبوست کودکان:

1ـ صبح: شربت یا مربّای انجیر که با قند درست شده، یک قاشق غذاخوری، 2ـ ظهر: یک خوشه انگور تازه که با هستۀ آن بجود و بخورد یا یک استکان آب انگور طبیعی تازه که با هستۀ خُرد شدۀ آن مخلوط شده بخورد، 3ـ شب: مخلوط نصف قاشق چای‌خوری پودر گلبرگ گل محمّدی و نصف قاشق چای‌خوری پودر گُل ختمی خبّازی در یک استکان دوغ شیرین کم چرب، 4ـ همچنین خوردن گلابی، هلو، کاهو، مغز کیوی، مغز خیار مفید است، 5ـ آب خوردن، آبجوش ولرم خوردن، 6ـ یک تا سه قاشق چای‌خوری روغن بادام درختی شیرین طبیعی

 

درمان یبوست مزمن:

1ـ برگ سنا (در غیر زن حامله و مادر شیرده) + برگ کاسنی + گل ختمی سفید + گل ختمی خبّازی به نسبت مساوی مخلوط شود و پودر شود، سپس یک قاشق مربّا‌خوری از آنرا با یک لیوان آب یا با یک لیوان دوغ شیرین شب قبل از خواب بخورید، 2ـ خوردن میوۀ انجیر یا مربّای انجیر که با شیرۀ توت درست شده، 3ـ گلبرگ گل محمّدی (برای زن حامله و مادر شیرده) + برگ کاسنی + گُل ختمی سفید + گُل ختمی خبّازی به نسبت مساوی مخلوط شود و پودر شود، 4ـ خوردن کیوی با پوست (بدون پُرز) به همراه خیار بوته‌ای با پوست (بدون سَمّ)، 5ـ مخلوط پودر گلبرگ محمّدی+ پودر گُل ختمی خبّازی+ دوغ شیرین خوردن، 6ـ خوردن مخلوط شیرۀ توت و شیرۀ انگور، 7ـ مخلوط پودر فلوس به همراه پودر مصطکی (برای زنان حامله خوب است) بخورد، 8ـ مخلوط پودر فلوس به همراه پودر انیسون (زیره سبز شیرین) بخورد (برای اطفال خوب است).

توجّه: این موارد بالا از قرص‌های سی لاکس یا سَنا لاکس بهتر است؛ زیرا این قرص‌ها، لیزی معده یا کولیت (التهاب) روده می‌آورد.

 

بند آمدن مدفوع (یبوست شدید):

اگر بیماری 30 روز مدفوع نکرده و روی شکم مریض مانند قلوه قلوه سنگ شده:

استفاده از مُسهِل‌های بسیار قویّ: 1ـ صبح 10سانتی متر فلوس (داخل آنرا بتراشید و در یک استکان آبجوش دَم کنید) سپس با قند بخورید، 2ـ وسط روز یک استکان شیرۀ توت با مخلوط برگ سنا+ گل ختمی سفید+ گل ختمی خبّازی+ برگ کاسنی، 3ـ عصرانه: مخلوط یک استکان گلاب+ یک قاشق چای‌خوری پودر گل محمّدی+ یک قاشق غذا خوری شیرۀ توت، 4ـ شبها تنقیۀ جوشاندۀ گل ختمی با روغن کرچَک.

غذای مخصوص: 1ـ صبح ناشتا: هفت عدد انجیر، 2ـ صبحانه: شیر سرد با عسل گَوَن، 3ـ وسط روز: گلابی، طالبی، 4ـ ناهار: آبگوشت، ماست جوش، به همراه کاهو بدون سُس، 5ـ عصرانه: انگور با هستۀ آن بجوید و بخورید، 6ـ شب قبل از شام: هفت عدد آلو بخارا، 7ـ شام: سوپ رقیق + آبغوره+ روغن زیتون، به همراه کاهو بدون سُس

 

بند آمدن ادرار و مدفوع:

1ـ به مدت سه‌روز، مخلوط صمغ شیرابه درخت کُنار (از تیرۀ عنّاب) + پودر بذر کرفس، روزی یک قاشق مرباخوری مصرف شود. و بعد از گذشت این سه روز، شربت یا مربّای انجیر که با قند یا شیره توت (در بیماران دیابتی) درست شده باشد،صبح و شب یک قاشق پلوخوری بخورید، 2ـ روزی یک لیوان آب انگور تازه میل شود، 3ـ به همراه غذا، کاهو بدون سُس خورده شود، 4ـ عصرانه 50 گرم گياه اُمّ وَجَع الکبد (سنگ شکن) را در 30 گرم جوشاندۀ برگ‌هاى گیاه انگور خرس(عِنَبُ الدُّب) ‏ بمدّت يك ربع خيسانده، سپس آب آن‌را صاف کرده بنوشید (منع مصرف در زنان باردار و شیرده). [حسین میرحیدر، در کتاب معارف گیاهی، ج7 ص72]

 

در درمان یبوست مزمن از مسهل‌های قویّ و ملیِّن‌ها استفاده می‌کنیم:

 الف. مُسهِل‌های قویّ:

1ـ روغن کرچک (منع مصرف در مردان جوان؛ زیرا باعث کاهش اسپرم می‌شود).

2ـ هر هشت ساعت یک خوشه انگور با هستۀ آن بجوید و بخورید (منع مصرف در مردان جوان؛ زیرا هستۀ انگور باعث کاهش اسپرم می‌شود).

3ـ مربّای انجیر یا شربت انجیر (با قند در غیر بیماران دیابتی و با شیرۀ توت در بیماران دیابتی درست شود).

4ـ مخلوط یک استکان گلاب+ پودر گل محمّدی یک قاشق چای‌خوری+ یک قاشق پلو خوری شیرۀ توت، مخلوط شود و میل شود.

5ـ مخلوط کاهو با شیرۀ توت (برای افراد دارای کم‌خونی اسید فولیک).

6ـ مخلوط شیرۀ انگور+ شیرۀ توت(برای افراد دارای کم‌خونی فقر آهن)

7ـ مخلوط زنیان با مغز گردو (برای افراد بواسیری و همورئیدی).

8 ـ گیلاس، سبزی خُرفِه (برای افراد دیابتی نیز خوب است).

9ـ فلوس (سه تا 10 سانتیمتر، هر بار مغز آن‌را تراشیده در آبجوش ریخته، مخلوط کنید و با عسل یا قند بخورید، هر نوع یبوستی درمان می‌شود).

10ـ مخلوط برگ سنا (در غیر زن حامله و مادر شیرده)+ برگ کاسنی+ گل ختمی سفید+ گل ختمی خبّازی

11ـ مخلوط گلبرگ گل محمّدی(برای زن حامله و مادر شیرده)+ برگ کاسنی+ گل ختمی سفید+ گل ختمی خبّازی.

12ـ ظهرها قبل از ناهار: آب دوغ خیار بوته‌ای.

13ـ مخلوط هلیلۀ سیاه+ پوست هلیلۀ زرد+ مُلک باد+ ملک ازرق+ گل سرخ محمّدی+ مستکی رومی، به نسبت مساوی.

14ـ روغن زیتون خوراکی مرغوب طبیعی (أرگانیک).

15ـ درمان یبوست در بیماران دیابتی: خُرفه، بامیه، بادام تلخ، عرق کلپوره.

16ـ درمان یبوست در بیماران قلبی: کاهو و کرفس به همراه غذا بخورد، و گلاب + بید مشک + عسل وسط روز یا عصرانه بخورد.

17ـ درمان یبوست در بیماران کبدی: آلو بخارا و برگه زرد آلو و تمر هندی و عرق شاهتره و کدو مسمّی با پوستش و کلم بروکلی.

18ـ درمان یبوست در غیر از بیماران دیابتی: گُل قند (یعنی پودر گُلبرگ گُل محمدی مخلوط با قند سائیده به نسبت مساوی) یک قاشق پلو خوری با یک لیوان آب، اگر دیابت دارد شیره توت را با گلبرگ گل محمدی مخلوط کند و بخورد.

ب. مُلَیِّن‌ها:

1ـ گلابی،  2ـ کاهو،  3ـ طالبی،  4ـ تره،  5ـ انگور،  6ـ گلاب،  9ـ قن،  10ـ برگ سنا،  11ـ سوپ ،  12ـ آبگوشت،  13ـ زنیان،  14ـ برگ کاسنی،  15ـ گل ختمی،  22ـ بادام تلخ،  23ـ توت،  24ـ خربزه،  25ـ توت فرنگی،  26ـ آب،  27ـ آبجوش ولرم،  28ـ اسفناج،  34ـ قند،  35ـ کره،  19ـ آلوچه،  30ـ برگ چغندر،  31ـ عنّاب با عسل،  7ـ گلبرگ گل محمّدی ،  8ـ ران مرغ بدون پوست،  16ـ شیر سرد‌(گرچه در بعضی افراد مُسهِل قویّ است) ناشتا خوردن مخصوصا به همراه یک قاشق مربّاخوری عسل،  17ـ آب دوغ خیار (اگر چه در بعضی افراد مُسهِل قوی است)،  18ـ آلو بخارا، یا آب آلو بخارا،  20ـ تمر هندی با آب،  21ـ خاکشیر با آب گرم،  29ـ سبزی خوردن مخلوط،  32ـ مخلوط آلو+ آلوچه+ آلبالوی خشک+ تمر هندی،  33ـ کیوی رسیده  (اگر با پوستش بدون پُرز آن مصرف شود، مُسهِل است)،  36.آش تَره زراعی‌یا تَره وحشی،  37ـ قُدومۀ شیرازی (ضدّ سرفه و ملیّن)،  38ـ خوردن آب سرد عادی قبل از کار (توجّه: صبح ناشتا عسل رقیق شده با آب یا آبجوش ولرم یا با شیر سالم تازۀ گاو میل شود؛ زیرا اگر صبح ناشتا بصورت مداوم و دراز مدّت، آب خورده شود عوارض سوئی دارد مانند: الف.سوء مزاج‌های گوارشی، ب.دردهای مفصلی، ج.بَدرنگی پوست، د.ضرر برای کبد)،  39ـ اسفرزه (اسپرزه ـ بِزرالقَطونا).

توجّه: در صورتی‌که در مصرف ملیّن‌ها زیاده‌روی شود، مسهل می‌شوند.

 

درمان یبوست و درمان پولیپ روده:

1ـ صبح ناشتا: دمکردۀ گُل استوخدوس با عسل استوخدوس، 2ـ اوّل مغرب: دمکردۀ أفتیمون مخلوط با عسل أستوخدوس، 3ـ هر هشت ساعت یک استکان دمکردۀ گَزَنه بخورید.

 

درمان گرفتگی روده ها و تورّم معده و روده و چسبندگی روده:

1ـ کوشاد (ژانسیان= جنطیانا)، 2ـ دمکردۀ گُل بابونه.

 

مسکّن درد مقعدی و درد رحمی:

در جوشاندۀ برگ پسته بنشینید یا بصورت ضماد، پارچۀ آغشته به جوشاندۀ برگ پسته را در محلّ بگذارید.

 

کولون زخمی و کولیت زخمی، با خون‌ریزی شدید:

پرهیز شود از: اُسانس‌های شیمیائی، چربی‌های با ترانس بالا، میوۀ موز، خرما، فست فودها، سرخ کردنی و تَف دادنی

درمان: 1ـ میوۀ سنجد 14 عدد در بین روز، 2ـ میوۀ خرمالو یک عدد بعد از ناهار، یک عدد بعد از شام، 3ـ بعد از هر غذا یک قاشق مربّاخوری پودر هستۀ أنار، 4ـ خوردن سیاه‌دانه، 5ـ دمکردۀ گُل بابونه با شکر، 6ـ دمکردۀ گُل بومادران با شکر، 7ـ هفت عدد میوۀ آمله یا دو قاشق غذا خوری مربای آمله صبح و شب میل شود، 8ـ حتماً مخلوط کُندُر خوراکی با شکر وسط روز و عصرانه بخورید، 9ـ حتماً هر شش ساعت دو عدد میوۀ شاه بلوط بخورید.

 

کولیک روده = اسپام عصبی روده و یبوست حاد و مزمن:

پرهیز شود از: جوش زدن، خود خوری، استرس، اضطراب، اختلال هراسی (پانیک)، افسردگی و...

درمان: دادن مُسهِل قویّ در گرم مزاجان، مسهل قوی در سرد مزاجان و علاوه بر آن:

1ـ شُبرُم = فرفیون (بسیار گرم گرم است) که سه نوع است: الف.گاو کُشک = شبرم، ب.شبرم قرمز = بنت قنسول، ج.شبرم کبیر = ماهُو دانِه    

2ـ سَنا مَکّی، سَنا حِجازی (توجّه: زیاده‌روی در مصرف کولیت - التهاب - روده می‌آورد)

3ـ صبح: هُوفاریقون (گُل راعی، قطره هایپیران) با آب یا با عسل، [منع مصرف در کودک زیر دو سال و در زن حامله و در زن بچّه شیرده]

4ـ ظهر: چای کوهی به همراه عسل.     5ـ شب: گل ساعتی( قطره پا سی پی یا قرص والی فلور) به همراه آب

6ـ گُلقَند، پودر گل محمّدی با عسل و یک لیوان آب

7ـ مخلوط برگ سَنا (زن حامله نخورد)+ برگ کاسنی+ گل ختمی سفید+ گل ختمی خبّازی به نسبت مساوی در یک لیوان آب

8ـ مخلوط گلبرگ محمّدی+ برگ کاسنی+ گل ختمی سفید+ گل ختمی خبّازی به نسبت مساوی در یک لیوان آب

9ـ شیر سرد صبحگاهی با عسل، دمکردۀ گُل گلرنگ (مُسهِل و زیاد کنندۀ اسپرم)

10ـ چهار لیوان آب سرد عادی، چهار لیوان آبجوش ولرم در شبانه روز (یعنی هر شش ساعت دو لیوان، که باید بصورت مکیدنی میل شود)

11ـ آلو بخارا (7 الی 14 عدد) بصورت مکیدنی قبل از شام ، آب آلو (یعنی در یک لیوان آب عدد آلو خیسانده شود) صبح ناشتا میل شود

12ـ مغز خیار بوته‌ای، طالبی، گلابی، کاهو (بدون سُس)، گیلاس

13ـ انجیر (هفت عدد)، دو قاشق غذا خوری مربّا یا شربت آن با قند یا با شیرۀ توت (در بیماران دیابتی)

14ـ توت، توت فرنگی، کیوی با پوستِ بدون پُرز آن (زیرا پُرز کیوی بیماری آسم یا تنگی نفس می‌آورد)

توجّه: توت فرنگی برّاق، گوجه فرنگی برّاق، خیار برّاق، این سه میوۀ گُلخانه‌ای دارای سَمّ هستند، لذا نباید مصرف شوند.

15ـ سه تا 10 سانتی‌متر فلوس، هر بار مغز آن‌را تراشیده در آبجوش ریخته، مخلوط کنید و با عسل یا قند بخورید، هر نوع یبوستی درمان می‌شود.

16ـ بعد از هر غذا یک قاشق چای‌خوری سیاه‌دانه.

17ـ دارو مرکّبۀ ضد کولیک و اسپاسم: بادرنجبویه (15 گرم)+ دانۀ شوید (15 گرم)+ مرزنجوش (15 گرم)+ آویشن (25 گرم)+ تخم کرفس (25 گرم)+ دانۀ گشنیز (25 گرم)، این مخلوط را پودر کرده و یک قاشق مربّا خوری از این مخلوط در دو لیوان آب بجوشانید و پس از صاف کردن، قبل از هر وعدۀ غذائی نیمی از آن را میل کنید.

* گل میخک داروئی (غنچه‌های باز نشده): ضدّ نفخ، محرّک اشتها، خوشبو کنندۀ دهان، تقویت اعصاب، تقویت لثّه (به عنوان دهان شویه) [توجّه: کودکان زیر هفت سال و زنان حامله استفاده نکنند].

* کلپوره: ضدّ اسپاسم و مسکّنی قویّ برای دردهای دستگاه گوارش و افزایش دهندۀ اشتها و کاهش دهندۀ قند خون.

* کاکوتی: ضدّ نفخ و مقویّ معده، ضدّ دل پیچه (اسپاسم دستگاه گوارش)، کمک به درمان اسهال‌های آمیبی.

 

قرقره‌های شکمی و روده ای (قَراقِر):

پرهیز شود از: نوشابه‌های گازداز و دوغ گازدار، پوست حبوبات، تخم مرغ، کوکو، خامه، سرشیر، کیک خامه‌ای، بستنی خامه‌ای، شیر پُرچرب، ماست پُرچرب، دوغ پُرچرب، جگر سیاه، کله پاچه، میوۀ موز، سرخ کردنی (بطور کلّی ترانس چربی بالا مانند: تف دادنی، روغن جامد، روغن پالم، روغن نارگیل، چربی اشباع، روغن هیدروژنه). و کبد چرب نداشته باشید.

درمان: 1ـ زیره سبز، زیره سیاه و بادیان رومی (أنیسون)، تخم شوید، بادیان سبز (خوردانه، إجقو) به نسبت مساوی مخلوط شود و از این مخلوط یک قاشق مربّا خوری به همراه ناهار و شام خورده شود، 2ـ یک قاشق چای‌خوری سیاه‌دانه بعد از هر غذا بخورید، 3ـ گُلپَر به همراه غذا.

 

دل پیچه (مَغصاً= پیچش های شکمی توأم با درد):

پرهیز شود از: غذای مانده، اسانس‌های شیمیائی، ترانس چربی بالا، سرخ کردنی، استرس، کافئین زیاد، تخم مرغ، کوکو، فست فودها و میوۀ موز.

درمان: 1ـ گردو را با پوستش روی آتش قرار می‌دهید تا مغز پُخت شود، روزی یکی، دو عدد می‌خورید (در روایات شیعه آمده).

2ـ مصرف سنجد، و عنّاب و پودر هستۀ أنار در درمان بیماری که نارسائی انتهائی رودۀ کوچک به نوع 2 دارد یعنی IBS که دائم شکم روش دارد، بسیار مفید است، 3ـ نصف قاشق چای‌خوری پودر کُندُرِ خوراکی مرغوب مخلوط با یک قاشق غذاخوری شکر میل کنید.

4ـ نعنا: ضدّ نفخ، درمان دل پیچه‌های گوارشی (آنتی اسپاسمودیک)، مقوّی معده، و درمان چنگ زدگی معده، درمان سوء هاضمه

5ـ هِل سبز: در درمان نفخ شکم، درمان سوء هاضمه، کاهش دل پیچه (اسپاسم عضلات دستگاه گوارش).

 

نفخ شکم (إزدیاد گاز معده):

پرهیز شود از: پوست حبوبات، پوست و تفالۀ سیب، نوشابه‌های گازدار، دوغ گازدار، پوست گوجه‌فرنگی، پوست گوجه‌سبز و نارسائی کبد نداشته باشید

درمان: 1ـ شربت گریپ واتر بخورید، 2ـ هرگاه خواستید برنج و ماکارونی بخورید به همراه زیره باشد، 3ـ به همراه غذا چهار زیره و بعد از غذا یک قاشق چایخوری سیاه‌دانه بخورید، 4ـ دمکردۀ گُل بومادران با شکر، 5ـ هلیلۀ سیاه، 6ـ دمکردۀ مورد: ضدّ نفخ و خلط آور و رفع ترشّحات نابجای رحمی و درمان آفت دهان و تبخال (درمان موضعی)، 7ـ گُلپَر: ضدّ نفخ و رفع سوء هاضمه (کمک به هضم غذا)، 8ـ گشنیز: ضدّ نفخ، ضدّ اسپاسم دستگاه گوارش (پیشگیری و کاهش دل پیچه)، اشتها آور، درمان اسهال و عفونت‌های روده ای؛ چون خاصیّت ضدّ قارچ و ضدّ باکتری دارد.

* مرزه: ضد نفخ، تسهیل کنندۀ هضم غذا، رفع چنگ زدگی معده، مرزنجوش: ضدّ نفخ، آرام بخش و مقوّی معده، شوید: ضدّ نفخ بویژه ضدّ نفخ و قولنج کودکان، رفع استفراغ و رفع سکسکه مخصوصاً در افرادی که چربی بالا دارند.

 

دفع کرم، کرمک، انگل، کرم کدو، کرم آسکاریس و ... :

تذکّر: با دست نشسته غذا نخورید، سبزی نشسته و میوۀ نشسته نخورید، بعد از مستراح (توالت) دست‌های خود را با شامپو یا صابون بشوئید.

درمان:

1ـ مغز خام تخمۀ هندوانه.              2ـ خوردن تمر هندی.

3ـ آنقوزه (صمغ درختچه أنجِدان=صمغ درختچۀ کُما=حلتیت=حلتیت مُنتَن=انقوزۀ هراتی) [توجه: زیاده‌روی در مصرف آنقوزه نشود؛ زیرا سرگیجه و مسمومیّت می‌آورد].

4ـ آب 20 الی 30 گرم کلم برگ هر روز خورده شود، نابود کنندۀ انگل‌های معده و روده است و رفع انگل اطفال می‌کند.

 5ـ بیست گرم از گُل‌های ماده درختچۀ کوسو (=شجرة الکوسو= شجرة الحبشیه= شجرة الحبشه= کَسو= شاوا) را در 250 گرم آبجوش ریخته و مدّت نیم‌ساعت دَم‌شود، تمامی آن گُل‌ها ‌و آبجوش‌ولرم را بخورید (بعد از خوردن این دَمکرده تشنه می‌شوید، ولی آب نخوریدو بجای آن یک‌قاشق آبلیمو ترش تازه بخورید) سپس روغن‌زیتون خورده، یک‌ساعت که گذشت برای دفع‌مدفوع به دستشویی بروید [توجه: تا هفت ساعت بعداز خوردن این دارو تمامی کرم‌ها خارج می‌شود، سپس می‌توانید غذای روزانه بخورید].

 6ـ روغن بادیان خورده شود، کرم کش و ضِدِّ انگل است.

7ـ صبح ناشتا، هفت عدد خرمای خشک بخورید (غیر از خرمای بَرنی).

8ـ هنگام خواب هفت عدد خرمای خشک بخورید.

9ـ قبل از غذا، خوردن سرکۀ طبیعی انگور عسکری.

10ـ خوردن یک قاشق چای‌خوری پودر پوست میوۀ انار به همراه یک لیوان آب گرم در دفع کرم آسکاریس، بسیار مؤثّر است (توجّه: اگر کسی یبوست دارد بعد از دو ساعت روغن کرچک بخورد).

11ـ فوفَل در درمان مِنُوراژی و درمان کرم‌های نواری و ضدّ سرفه (نظیر قُدومِۀ شیرازی که ضدّ سرفه و ملیّن است).

12ـ بمدّت دو هفته، بزرگسالان روزی  یک قاشق چای‌خوری اسفند بخورند (منع مصرف در حاملگی) در درمان کرم روده ای از نوع نواری (Tapeworm) مؤثّر است.

13ـ جوشانده یا دمکردۀ برگ درخت گردو ضدّ کرم کدو است.

14.استعمال عصارۀ پوست ‌درخت ‌انار بر ضِدِّ هایمنولیپیازیس Hymenolepiasisمؤثّر است. (این بیماری حاصل از هایمنولیپیس می‌باشد.)

 

بیرون زدگی مقعد (رَخاء)، درمان پیزی، درمان پِرُولاپسُوس (مقعدی یا مهبلی و یا هر دو):

توجّه: میوۀ موز و کافئین زیاد (چای، قهوه، شکلات، کاکائو، نسکافه) و نوشابه‌های گازدار و آبمیوه‌های شیمیائی نخورید.

درمان: 1ـ روزی چند مرتبه در جوشاندۀ پوست سفید و سخت پسته بنشینید، 2ـ روزی چند مرتبه در جوشاندۀ پوست انار بنشینید، 3ـ در پزشکی جدید با جرّاحی درمان می‌کنند.

 

شقاق مقعد:

شقاق مقعد به زبان فارسی، ناسور (ناصور، نواصیر) به زبان عربی،  فیژِر به زبان انگلیسی، و فیشِر به زبان فرانسوی، گفته می‌شود.

توجّه: هیچ‌گاه مخرج بول (ادرار) و مخرج غائط (مدفوع) را با آب داغ نشوئید (روایات در کتب شیعه، نهی کرده است)

1ـ هربار بعداز اجابت مزاج، خود را با یکی از این محلول‌ها شستشو دهید:

محلول‌های شیمیائی: أ.پِرمَنگِنات، ب.بِتادین، ج.سایلون (ساولون)،   محلول‌های گیاهی: أ.آب سرکه، ب.گُل بابونه، ج.گُل بومادران

2ـ به طور مرتّب از داروهای لینت دهندۀ مزاج استفاده کنید:

ملیّن‌ها مثل: تره، کاسنی، زنیان، گردو، برگ سنا، گُل ختمی (سفید و خبّازی)، انجیر، کاهو، آلو بخارا، گلابی، گیلاس، طالبی، خربزه، انگور.

مسهل‌ها مثل: روغن زیتون، گُلقَند، شیره توت، شربت انجیر، مخلوط گلاب+ پودر گل محمدی+ شیره توت.

3ـ هر روز گُل بومادران، مریم گُلی، برگ مورد، سُعد کوفی، پوست أنار، بلوط، مازُو، همۀ این‌ها را به نسبت مساوی بجوشانید و در آب صاف کردۀ آن به مدّت 20دقیقه بنشینید.

4ـ هر روز لباس زیر را عوض کنید.

5ـ استفاده از پمادها و داروهای خشک‌کنندۀ زخم: ضماد پودر زردچوبۀ خالص روی‌محل گذاشته با پارچۀنخی روی آنرا ببندید(شب تا صبح باشد)

6ـ در درمان شقاق مقعد ناشی از گرمی و حرارت (و یا گرم مزاجی) بایستی هر روز این‌ها را بخورد: مغز خیار بوته‌ای، لعاب بِه دانه با شیر خشت و شکر زرد خوزستان، آب کدو مخلوط با شکر زرد خوزستان (طبرزد) یا با شکر سرخ مازندران، لعاب اسفرزه مخلوط با شکر زرد خوزستان.

7ـ در طبّ سنّتی گویند: در صورت خون‌ریزی زیاد از شقاق مقعد، برای یکبار: أ.فَصد از بازو و زیر زانو توصیه شده، ب.حجامت خشک (بادکش) از تهیگاه، کفل‌ها (کپل‌ها)، و زانوها، توصیه شده.

8ـ اگر زخم مقعد با عفونت و خون همراه باشد بایستی زاج سبز و زاج سفید را به نسبت مساوی نرم بسایید و بر آن بپاشید تا هم از خون‌ریزی و هم از عفونت جلوگیری کند و هم این که زخم التیام بخشد.