آیا زن می تواند بدون اجازه شوهر به وسیله دارویی که ضرر زیادی ندارد، از بارداری موقتاً جلوگیری نماید؟
خیر. بدون رضایت شوهر جایز نیست.
(استفتائات، ۱۳۸۲، ج۳، ص۲۸۳، س۷)
اگر نکاح مشروط به استیلاء(بچه دار شدن) بوده است، نمی تواند.
(استفتائات، ۱۳۸۶، ج۴، ص۷۷، س۴۸۴۲)
اگر زن دارای فرزند باشد در صورتی که جلوگیری موقت بوده و ضرر زیادی نداشته باشد اجازه شوهر لازم نیست.
(استفتائات، ۱۳۸۶، ج۴، ص۷۷، س۴۸۴۲)
محل اشکال است.(بنابراحتیاط بدون رضایت شوهر اقدام نکند.)
(اجوبة الاستفتائات، ۱۳۸۸، ص۳۰۰، س ۱۲۵۹)
در صورتی که جلوگیری موقت بوده و ضرر زیادی نداشته باشد، اجازه شوهر لازم نیست.
(صراط النجاة، ۱۴۲۵ه.ق، ج۲، ص۳۱۹، س۱۰۰۵ و منهاج الصالحین، ۱۴۱۰ه.ق، ج۲، ص۲۸۴، م۱۳۷۸)
در صورتی که ضرر زیادی نداشته باشد اجازه شوهر لازم نیست.
(منهاج الصالحین، ۱۴۲۷ ه.ق، ج۳، ص۱۱۶، م۳۸۵ و ملحقات کتاب منهاج الصالحین، ص ۲۱۷، س۱۶۹)
بنابر احتیاط واجب باید با اجازه شوهر باشد.
(جامع الاحکام، ۱۳۸۲، ج۲، ص۵۴، س۱۴۰۵)
اگر ضرر زیاد نداشته باشد، جایز است اگرچه شوهرش راضی نباشد.
(جامع المسائل، ج۱، ص۴۵۹، س۱۷۵۱ و همان، ج۲، ۱۳۸۳، ص۴۸۰، س۱۳۳۷)
در صورتی که برای او ضرر ندارد و او را عقیم و نازا نکند(موقتی باشد) مانعی ندارد(ظاهراً اذن شوهر شرط نیست.)
(مجمع المسائل، ۱۴۱۲ه.ق، ج۲، ص۱۷۳، س۴۸۶ و همان، ج۳، ۱۴۰۹ه.ق، ص۲۴۴، س۷۰)
در صورتی که ضرر قابل ملاحظه ای نداشته باشد و همسر راضی باشد، مانعی ندارد.
(استفتائات جدید، ۱۳۸۴، ج۲، ص۶۱۰، با استفاده از س ۱۷۶۵)
جلوگیری برای مدت طولانی جایز نیست و در صورت موقت با تذکر شوهر به عدم رضایت، جایز نیست.
(هزار و یک مسأله فقهی، ۱۳۸۳، ج۱، ص۲۸۰، س۹۶۰ و ص۲۸۱، با استفاده از س ۹۶۲)
در صورتی که ضرر زیادی نداشته باشد، اجازه شوهر لازم نیست.
(منهاج الصالحین، ج۳، ص۳۲۲، م۱۳۷۸)
حکم هر یک از موارد زیر چیست؟
الف) گذاشتن دستگاه IUD
ب) بستن لوله برای خانم ها
ج) بستن لوله برای آقایان
د) اگر در(موارد بالا) موجب لمس و نظر نامحرم باشد، حکم چیست؟
الف) اگر دستگاه به وسیله کسی که جايز نیست لمس یا نظر به عورت او کند گذاشته می شود و مستلزم لمس و نظر است حرام است و در غیر این صورت مانع ندارد، مگر اینکه موجب عقیم شدن یا نقص عضو شود.
(استفتائات، ۱۳۸۲، ج۳، ص۲۸۴ س۱۱)
ب و ج) اگر موجب نازايی و عقیم شدن دائمی نشود و ضرر به مزاج نرساند و همراه یا مستلزم محرّم خارجی نشود. اشکال ندارد
د) حرام است.
(استفتائات، ۱۳۸۲، ج۳، ص۲۸۳ س۹ و با استفاده از س۶)
الف و ب و ج)اگر بستن لوله ها قوه توالد را از بین ببرد جایز نیست و اما اگر ایجاد مانع کند با حفظ قوه توالد و هر وقت بخواهد مانع را بردارد بتواند یعنی به طور موقت باشد، مانعی ندارد و همچنین اگر حمل برای زن موجب خطر نفس یا حرج شدید باشد، بستن لوله ها مانعی ندارد، به شرط آن که راه دیگری نباشد.
د) حرام است.
(استفتائات، ۱۳۷۳، ص۲۵۱، با استفاده از س۱۳ و توضیح المسائل، ۱۴۱۴ه.ق، ص۴۵۰ و ۴۵۱، با استفاده از
م ۲۴۴۷، ۲۴۵۰، ۲۴۵۵ و ۲۴۵۶)
الف) بسمه تعالی. چون مستلزم نظر یا لمس حرام است جایز نیست.
ب و ج) بسمه تعالی. عقیم کردن دائمی جایز نیست.
د) بسمه تعالی. لمس و نظر نامحرم جایز نیست.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهرا سلام الله عليها)
الف) چنانچه مستلزم نظر و لمس حرام باشد جایز نیست.
ب و ج) بستن لوله های مذکور چنانچه مستلزم نظر و لمس حرام باشد جایز نیست بلکه مطلقاً جایز نیست بنابراحتیاط، مگر اینکه زن مرضی داشته باشد که معالجه آن موقوف به ممانعت از حمل باشد و ممانعت از حمل بغیر از بستن لوله ها هم ممکن نباشد.
د) جلوگیری از حمل به نحوی که موجب ارتکاب حرام گردد، جایز نیست.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهرا سلام الله عليها)
الف و ب و ج) باسمه تعالی. فی نفسه مانع ندارد و باید از لمس و نظر حرام اجتناب شود و در زن باید با اجازه شوهر باشد.
سؤال: حکم بستن لوله آقایان و خانم ها برای جلوگیری از حاملگی چیست؟
بسمه تعالی. بستن لوله برای جلوگیری از حمل اگر برای غرض عقلائی حلال و مصون از ضرر معتنی به باشد و در مورد زنها با اجازه شوهر باشد منع شرعی ندارد.
د) اگر موجب لمس و نظر نامحرم باشد حرام است مگر در حال ضرورت.
(اجوبةالاستفتائات، ۱۳۸۹، ص۲۷۷، با استفاده ازس ۱۲۵۸ و استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهرا سلام الله عليها)
الف) در صورتی که موجب تلف نطفه پس از انعقاد باشد به احتیاط واجب جایز نیست. و در غیر این صورت جایز است اگر مستلزم نگاه یا لمس حرام نباشد، و اگر باشد در صورتی جایز است که منع بارداری برای زن ضرورت داشته باشد و راهی دیگر نباشد، یا ضرر داشته باشد.
ب) جایز است مگر این که مستلزم نگاه یا لمس حرام باشد که در این صورت فقط در فرض مذکور در جواب قبل جایز است.
ج) مانند مورد قبل است.
د) جایز نیست.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهرا سلام الله عليها و فقه برای غرب نشینان، ۱۳۸۲، ص۲۶۹، با استفاده از م۴۱۲)
الف) اگر مستلزم محرّم از قبیل مباشرت و نظر نامحرم نباشد و ضرری نیز نداشته باشد اشکال ندارد.
ب و ج) بستن لوله از مرد باشد و یا زن بطور دائمی جايز نیست و در موقت هم باید مستلزم حرامی نباشد
د) جایز نیست.
(جامع الاحکام،۱۳۸۲، ج۲، ص۵۵، م۱۴۰۶ و استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهرا سلام الله عليها)
الف) اگر مستلزم کار حرامی چون نگاه به عورت دیگران و لمس و نظر نامحرم باشد جایز نیست هر چند فی نفسه مانعی ندارد.
ب و ج) اگر موجب عقیم شدن دائمی یا مستلزم کار حرامی چون لمس و نظر نامحرم باشد جایز نیست.
د) بسمه تعالی. جایز نیست.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهرا سلام الله عليها)
الف و ب و ج) اگر جلوگیری از بارداری موجب نقص و فلج عضو و عقیم شدن شود جايز نیست[۱]... بلی اگر حمل خطر یا ضرر بدنی برای زن داشته باشد می تواند مطلقا مادامی که ضرر دارد جلوگیری کند.
د) جایز نیست.
(مجمع المسائل، ۱۴۱۲ه.ق، ج۲، ص۱۷۳ س۴۸۵ و توضیح المسائل، ص۴۱۲، ۴۱۳ و ۴۱۴ با استفاده از م۲۴۴۲، ۲۴۵۰ و۲۴۵۱)
الف) ذاتاً اشکال ندارد ولی چون موجب نظر و لمس حرام است، تنها در مورد ضرورت جایز است
ب) اگر قابل بازگشت نباشد جایز نیست مگر در مورد ضرورت.
ج) مانند جواب سابق است.
د) جایز نیست مگر در مورد ضرورت.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهرا سلام الله عليها)
الف، ب و ج) در صورتی که موجب عقیم شدن دائمی گردد اشکال دارد و بستن لوله اگر مستلزم ارتکاب عمل حرامی(لمس و نظر) نشود اشکال ندارد.
د) در صورت عدم اضطرار جایز نیست.
(هزار و یک مسأله فقهی، ۱۳۸۳، ج۲، ص۲۸۵، س۹۲۱ و ص۲۸۷، س۹۲۹ و۹۳۱ و همان، ج۱، ص۲۸۲، با استفاده از س ۹۶۶)
الف) در شرایط فعلی مملکت اسلامی، جلوگیری از بچه دار شدن برای مرد یا زن جایز است یا نه؟
ب) اگر موجب لمس و نظر نامحرم(زن نامحرم یا مرد) باشد حکم چیست؟
ج) اگر موجب عقیم شدن دائمی باشد، حکم چیست؟
الف) جلوگیری زن بدون رضایت شوهر جايز نیست، ولی اگر مرد جلوگیری نماید مانع ندارد، اگرچه بدون رضایت زن«عزل» مکروه است.
ب) در صورتیکه مستلزم لمس و نظر(اجنبی) است حرام است.
ج) جلوگیری از حمل در صورتی که موجب عقیم شدن یا نقص و فساد عضو نشود اشکال ندارد.
(استفتائات،۱۳۸۲، ج۳، ص۲۸۲ ۲۸۳، س۶، ۷ و ص ۲۸۴ با استفاده از س۱۱)
الف) جلوگیری از بارداری اگر قوه توالد را از بین نبرد و بطور موقت باشد مانعی ندارد.
ب) حرام است.
ج) اگر قوه توالد را از بین ببرد جایز نیست مگر اینکه حمل برای زن موجب خطر نفس یا حرج شدید باشد و راه دیگری نباشد، مانعی ندارد.
(استفتائات، ۱۳۷۳، ص۲۵۱، با استفاده از س ۱۳ و توضیح المسائل، ۱۳۷۲، ص۴۴۹،۴۵۰ و۴۵۱ با استفاده از م ۲۴۴۷، ۲۴۵۰، ۲۴۵۵)
الف) بسمه تعالی. جلوگیری اشکال ندارد.
ب) بسمه تعالی. لمس و نظر نامحرم جایز نیست
ج) بسمه تعالی. با این فرض اجتناب شود.
استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات
الف) جلوگیری از حمل به وسیله عزل یا استعمال دارو امثال آن مانعی ندارد.
ب) جلوگیری از حمل به نحوی که موجب ارتکاب حرام گردد، جایز نیست.
ج) چنانچه عقیم کردن، جنایت و ظلم بر نفس حساب شود، جایز نیست.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهرا سلام الله عليها)
الف) جلوگیری از بارداری فی نفسه اشکال ندارد اگر با یک غرض عقلائی صورت گیرد و ضرر قابل ملاحظه ای نداشته باشد.
ب) حرام است مگر در حال ضرورت.
ج) اگر با یک غرض عقلائی صورت بگیرد و ضرر قابل توجهی هم نداشته باشد و با اجازه شوهر باشد اشکال ندارد.
(اجوبة الاستفتائات، ۱۳۸۹، ص۲۷۶، س۱۲۵۵، ۱۲۵۶ ۱۲۵۷ و ۱۲۵۸ و همان، با استفاده از س۱۲۵۷)
الف) در صورتی که ضرر معتنی به نباشد و موجب عقیم شدن دائمی نباشد مانعی ندارد.
ب) حرام است.
ج) جایز نیست اگرچه هر دو راضی باشند زن و شوهر.
(استفتائات، ۱۳۸۱، ص۳۸۷، با استفاده از س۱۲۴۹ و س۱۲۵۰ و توضیح المسائل، ۱۴۲۲ه.ق ص ۴۳۵ و ۴۳۶، با استفاده از م ۲۴۴۲، ۲۴۴۵، ۲۴۵۰ و ۲۴۵۱ و استفتائات، ۱۳۸۱، ص۳۸۷، س۱۲۴۸)
الف و ب) هر زنی می تواند با استفاده ازAUD و یا هر وسیله دیگر مانع از بارداری شود به شرط آن که استفاده از آن، موجب ضرر و زیان جدّی نگردد و قرار دادن آن، مستلزم فعل حرام نباشد مثل نگاه و لمس نامحرم به بدن زن و همچنین نگاه و لمس بدون دستکش توسط زنی که این دستگاه را در بدن زن دیگر قرار می دهد، که همه اینها فعل حرام می باشد و دیگر آنکه قرار دادن آن دستگاه موجب سقط جنین نشود.
ج) جایز است به شرط آنکه کار به دست زدن و نگاه نامحرم نکشد و موجب ضرر و زیان جدّی نگردد.
(فقه برای غرب نشینان، ۱۳۸۲، ص۲۶۹،م ۴۱۲ و همان، ص۲۷۸، س۴۳۶ و توضیح المسائل، ۱۴۳۰ه.ق، ص۴۸۸، م۷۲ و منهاج الصالحین،۱۴۳۰ه.ق، ج۱، ص۴۲۸ و ۴۲۹، م۷۲)
الف) جلوگیری موقت اگر مستلزم فعل حرامی نباشد جایز است. و عقیم کردن به طور دائم جایز نیست و احتیاط واجب اینست که زن با اذن شوهر انجام دهد.
ب) جایز نیست.
ج) جايز نیست.
(جامع الاحکام، ۱۳۸۲، ج۲، ص۵۴ و ۵۵، س۱۴۰۵ و ۱۴۰۶)
الف) اگر موجب نقص و فلج عضو و عقیم شدن نشود بلکه موقتاً جلوگیری از انعقاد نطفه شود مانع ندارد در صورتیکه ضرر دیگری برای بدن نداشته باشد بلی اگر حمل خطر یا ضرر بدنی برای زن داشته باشد می تواند مطلقاً مادامی که ضرر دارد جلوگیری کند.
ب) حرام است.
ج) جايز نیست.
(مجمع المسائل، ۱۴۱۲ه.ق، ج۲، ص۱۷۳، س۴۸۵ و توضیح المسائل، ۱۳۷۲ ص۴۱۲ و ۴۱۳ و ۴۱۴ با استفاده از م۲۴۴۲، ۲۴۵۰ و ۲۴۵۱)
الف) بسمه تعالی. جلوگیری به نحوی که موجب عقیم شدن دائمی نباشد با موافقت زوجین مانعی ندارد.
ب) بسمه تعالی. جایز نیست.
ج) بسمه تعالی. جایز نیست.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهرا سلام الله عليها)
الف) برای جلوگیری از انعقاد نطفه، هر وسیله مشروعی که بی ضرر باشد و باعث نقص مرد یا زن(مثل اینکه مرد یا زن برای همیشه از قابلیت تولید مثل ساقط شوند) نشود ذاتاً مجاز است و اگر مستلزم نظر و لمس نامشروع باشد تنها در صورت ضرورت فردی یا اجتماعی جایز است.
ب) از جواب بالا روشن شد.
ج) از جواب بالا روشن شد.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهرا سلام الله عليها)
الف) لازم است نظر شوهر و نداشتن ضرر و موجب عقیم شدن را در نظر بگیرند.
ب) حرام است.
ج) اگر بستن لوله موجب عقیم شدن دائم گردد اشکال دارد و جايز نیست.
(هزار و یک مسأله فقهی، ۱۳۸۳، ج۱ ص۲۸۰، س۹۵۸ و همان، ۱۳۸۳، ج۲، ص۲۸۵، با استفاده از س۹۲۱ و همان، ج۲، ص۲۸۷س۹۳۱)
بسمه تعالی.
الف) جایز است استعمال چیزی که مانع حمل شود در صورتی که متوقف بر حرامی نباشد و در آن ضرر زیادی نباشد.
ب) جايز نیست.
ج) جايز نمی باشد.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهرا سلام الله عليها)
بستن لوله برای جلوگیری از بارداری با وجود یک یا دو فرزند
سؤال: با توجه به فرهنگ استعماری و در شرایطی که تریبون صهیونیسم ها ملت ایران را به داشتن حداکثر ۲ فرزند ترغیب، و اعلام می نماید که:«ما از آینده ایران هراسی نداریم چون جوانان آنها را در ۸ سال جنگ کشته و نسل جوان آینده را با اشاعه تک فرزندی، تنظیم خانواده و ترس از فقر و تربیت، جمعیت شیعه را کنترل کردیم.» حال با توجه به کم شدن جمعیت شیعه، آیا آموزش های تنظیم خانواده و تجویز رایگان پیشگیری و تجویز وازکتومی و لوله بستن زنان را با داشتن یک یا دو فرزند جایز می دانید؟
بسمه تعالی. مانعی ندارد.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهرا سلام الله عليها)
باسمه تعالی. اموری که منجر به عقیم شدن مرد و زن شود، در غیر موارد ضرورت اشکال دارد.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهرا سلام الله عليها)
بسمه تعالی. ما نظر خود را کراراً در این مورد به مقامات گفتیم و قرآن می فرماید:«وامددناکم بأموال و بنین» اگر وضع به همین منوال برود نظام با مشکل مواجه خواهد شد.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهرا سلام الله عليها)
در شرایط فعلی هیچیک از این امور شرعاً جایز نیست باید با توطئه های دشمن در این زمینه مبارزه کرد.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهرا سلام الله عليها)
عقیم کردن دائمی حرام است و عقیم کردن موقت(جلوگیری از بارداری به طور موقت) چنانچه ضرر مهمی نداشته باشد و متوقّف بر کار حرامی مثل لمس و نظر به عورت از غیر شوهر یا لمس و نظر به بدن بوسیله اجنبی نباشد اشکالی ندارد.
(منهاج الصالحین، ج۳،(المعاملات)، کتاب نکاح، ص۳۲۲، م ۱۳۷۸ و استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهرا سلام الله عليها)
منبع: واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهرا سلام الله عليها
[۱] . و اگر موجب فلج عضو نشود بلکه موقتاً جلوگیری از انعقاد نطفه شود مانع ندارد در صورتی که ضرر دیگری برای بدن نداشته باشد ولکن آن را ادامه ندهند زیرا کثرت نسل مسلمین مطلوب است.